برآورد ارزش تفریحی پارک های بزرگ شهر مشهد با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط و مدل لاجیت

Abstract

امروزه برآورد ارزش تفریحی پارک‌ها و فضاهای سبز، نقش و کارکرد ویژه‌ای در زندگی بشر و روند توسعة پایدار نسل‌ها دارد و بر این ‌اساس مدیران محیط‌زیست و پارک‌ها برای تصمیم‌گیری در زمینة برنامه‌ریزی طرح‌های توسعه‌ای به آن- به‌عنوان ابزار مدیریتی مؤثر- توجه ویژه‌ای می‌کنند. برآورد ارزش تفریحی پارک‌ها امری ضروری است که بی‌توجهی به آن در درازمدت خسارت‌های غیرقابل جبرانی بر منابع انسانی وارد می‌سازد. براین‌اساس و با توجه به اینکه تقاضای روزافزون برای پارک‌ها ناشی از ارزشی است که مردم از طریق بازدید و استفاده از این فضاها به‌دست می‌آورند، در این پژوهش به برآورد ارزش تفریحی پارک‌های بزرگ شهر مشهد پرداخته شد. پژوهش حاضر به‌لحاظ هدف از نوع کاربردی و روش بررسی آن توصیفی– تحلیلی است که به‌منظور دستیابی به هدف تحقیق میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان (WTP) پارک‌های مزبور ابتدا با استفاده از پرسشنامة دوگانه- دوبعدی و روش ارزشگذاری مشروط (CVM) تعیین شد. سپس با استفاده از مدل لاجیت و روش حداکثر درستنمایی، پارامترهای مؤثر در ارزش تفریحی پارک‌های مورد مطالعه تعیین و ارزش تفریحی آن‌ها برآورد شد. نتایج نشان داد میزان تمایل به پرداخت افراد به‌منظور استفادة تفریحی از پارک‌های بزرگ شهر مشهد با متغیرهای کیفیت امکانات و خدمات موجود در پارک‌ها، سطح تحصیلات و میزان درآمد پاسخگویان رابطة مثبت و با متغیرهای میزان مبلغ پیشنهادی و تعداد افراد خانوادة بازدیدکنندگان رابطة منفی دارد. همچنین، میزان ارزش‌های برآوردشده گویای آگاهی بالای مردم از ارزش و اهمیت محیط‌های طبیعی و تفریحی به‌ویژه پارک‌های شهری است.