تمایزهای منطقه‌ای در بازار کار شایستۀ مناطق شهری

Abstract

مکان و بازار کار، دو عنصر تعیین‌کنندۀ تمایز در اقتصاد تلقی می­شوند و همچنان­که می‌توان بازار کار را برحسب معیارهایی چون شاخص کار شایسته تحلیل کرد، انواع مکان را می‌توان برحسب مناطق شهری و روستایی از یکدیگر تفکیک ساخت. بر این ‌اساس، این مقاله با هدف تبیین شاخص کار شایسته در مناطق شهری استان‌های ایران و در دو مقطع زمانی 1384 و 1388 به‌عنوان سال‌های ابتدایی و انتهایی برنامۀ چهارم، برای سنجش شاخص کار شایسته، از هشت معیار اساسی نرخ مشارکت اقتصادی، نرخ بیکاری، نرخ بیکاری جوانان، نسبت اشتغال به جمعیت، میزان کار با ساعات بیش‌ازحد، تعداد زنان مزدبگیر در بخش صنعت، تعداد زنان مزدبگیر در بخش کشاورزی و تعداد زنان مزدبگیر در بخش خدمات استفاده شده است. تلفیق شاخص‌های مذکور نیز با استفاده از روش تاپسیس صورت گرفته است. نتایج نشان می­دهد میانگین کار شایسته در بازار کار مناطق شهری ایران در سال پایانی برنامۀ چهارم توسعه (1388)، در مقایسه با سال ابتدایی آن (1384) افزایش یافته و علاوه­برآن، مناطق شهری از حیث این شاخص با همگرایی در این دوره به‌سوی همگنی بیشتر پیش رفته‌اند. با وجود این و براساس نتایج، همگرایی و همگنی رخ­داده در مناطق شهری برای تمامی استان‌ها در روند مذکور از هر حیث، دارای اهمیت است و به­عبارتی نگرش منطقه‌ای در بهبود کار شایستۀ مناطق شهری از هر جهت امری ضروری است.