پدافند غیرعامل و ضرورت ایجاد کاربری‌های چند منظوره: رویکردی جدید درآینده نگری توسعه و امنیت پایدارشهری با تأکید بر زلزله خیزی شهر تبریز

Abstract

اغلب پژوهش­ها در زمینة کاهش خسارت­های ناشی از زلزله، حول محور روش‌های ساخت­وساز واحدهای ساختمانی برای افزایش مقاومت بنا در برابر زلزله بوده است. با توجه به اینکه شهر تاریخی- فرهنگی تبریز، یکی از زلزله­خیزترین شهرهای ایران محسوب می‌شود، این مقاله با توجه به داده‌ها و نقشه‌های وضع موجود این شهر و استفاده از داده‌های طرح جامع و تفصیلی آن، به­ویژه کاربری اراضی شهری، به نقش راهبردی و ضرورت ایجاد کاربری‌های چندمنظوره در آینده­نگری توسعة شهری در این شهر زلزله­خیز می­پردازد. همچنین نقش پدافند غیر عامل در شهر را در بعضی از حوزه‌های راهبردی برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری، مانند بررسی‌های طبیعی و استقرار کاربری اراضی شهری و... مطالعه می­کند. درنهایت، ضرورت ایجاد و توجه به کاربری‌های چندمنظوره در طرح‌های توسعه و عمران شهری را بررسی می­کند. سپس با توجه به نتایج GIS، با تأکید بر موقعیت راهبردی (ارتباطی، اقتصادی- صنعتی) و زلزله­خیزی شهر تبریز، محدوده­ها و مناطق دارای پتانسیل ایجاد کاربری‌های چندمنظوره را مشخص می­سازد. درنهایت، با توجه به ضوابط و ملاحظه­های پدافند غیر عامل، الگویی بهینه در برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری به­دست می­دهد که حاصل آن، امنیتی پایدار برای توسعة آتی شهر و امنیت ساکنان آن است.