سنجش الگوی همبستگی شاخص‎های سکونتی حاشیه‎نشینان و غیر حاشیه‎نشینان با میزان خشونت خانگی آنها علیه فرزندان

Abstract

پیامد گسترش شهرنشینی سریع در ایران، پیدایش شهرهای بزرگ و ایجاد مناطق حاشیه‎نشین با بافت نابه‎سامان و مسکن نابهنجار است. حاشیه‌نشینی در چندین سال گذشته، علاوه‎بر اینکه مشکلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و زیست‌محیطی فراوانی را در کلان‎شهرهای ایران به‎وجود آورده است، سبب رشد و گسترش خشونت‎های خانگی نسبت به زنان و به‎طور خاص کودکان، در مناطق فقیر و پایین‎دست جامعه به‎دلایل مسائل مالی، فرهنگی، وضعیت مسکن و موارد دیگر شده و همچنان این پدیده رو به افزایش است. هدف این پژوهش سنجش الگوی همبستگی شاخص‎های سکونتی حاشیه‎نشینان و غیر حاشیه‎نشینان با میزان خشونت خانگی آنها علیه فرزندان در شهر اهواز است. این پژوهش از نوع پیمایشی است و جامعۀ آماری آن، شامل کلیۀ دانش‎آموزان پسر و دختر مقطع دبیرستان در مناطق حاشیه‎نشین و غیر حاشیه‎نشین شهر اهواز و والدین آنها بوده است که با روش نمونه‎گیری خوشه‎ای چندمرحله‎ای، تعداد 384 نفر آنها برای حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار سنجش این پژوهش پرسش‎نامه‎های کودک‎آزاری و ضربه (CTQ) (برنستاین، 1995(، پرسش‎نامۀ محقق‎ساختۀ شاخص‎های سکونتی حاشیه‎نشینان و پرسش‎نامۀ جمعیتی بود. بعد از تکمیل پرسش‎نامه به‎دست پاسخ‎گویان، داده‎ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد پردازش قرار گرفت. برای تجزیه‎وتحلیل داده‎ها از شاخص‎های آماری درصد، میانگین، انحراف استاندارد، همبستگی پیرسون، آزمون تی. و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج تجزیه‎وتحلیل داده‎ها نشان داد که بین متغیرهای وضعیت واحد مسکونی، پایگاه اجتماعی اقتصادی، سابقۀ سوءمصرف مواد مخدر حاشیه‎نشینان و غیر حاشیه‎نشینان با خشونت خانگی آنها علیه فرزندان رابطۀ معناداری وجود دارد؛ ولی بین متغیر قومیت حاشیه‎نشینان با خشونت علیه فرزندان، رابطۀ معناداری مشاهده نشد.