ارزیابی قابلیت دسترسی و کاربرد بهینه‎ی فضاهای عمومی در شهر ساحلی عسلویه

Abstract

در طول چند دهه‎ی اخیر با تغییر بنیادهای شهرنشینی و دگرگونی در مفاهیم کار، سکونت و فراغت، فضاهای عمومی به یکی از نیازها و ضرورت‌های اساسی جوامع بشری و یکی از دغدغه‎های برنامه‌ریزان و مدیران بدل شده است. هدف از این نوشتار، بررسی و تحلیل وضعیّت دسترسی و کاربرد بهینه‎ی فضاهای عمومی همچون پارک، خیابان و بازار در شهر عسلویه با توجّه به رشد شتابان فیزیکی ـ کالبدی آن از سال 1377 (همزمان با آغاز فعّالیّت‌های منطقه‎ی ویژه‎ی اقتصادی انرژی پارس جنوبی)، افزایش جمعیّت شهر و منطقه‎ی عسلویه و نقش‌پذیری آینده‎ی شهر در سطح ملّی و جهانی است. روش پژوهش این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی و برپایه‎ی مطالعات کتابخانه‌ای، بررسی‌های میدانی و پرسش‎نامه است. در تحلیل نتایج نهایی، شاخص‎های قابلیت دسترسی از روابط معیار نسبی دسترسی، فرصت تجمّع و رتبه‎ی دسترسی به فضاهای عمومی و در ارزیابی کاربرد بهینه‎ی آن نیز، شاخص‎های سازگاری، مطلوبیت و آسایش مورد استفاده قرار گرفته شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که پارک ساحلی نگین با معیار نسبی دسترسی 428/6 بهترین رتبه‎ی دسترسی (5/9) و وضعیّت را از لحاظ کاربرد بهینه‎ی فضاهای عمومی دارد و در مقابل آن، خیابان دولت با 98 درصد و بازار شهر با رتبه‎ی دسترسی (7/4) و 5/97 درصد از دیدگاه شهروندان پایین‎ترین کیفیت و مطلوبیت در ارزیابی کاربرد بهینه‎ی فضاهای عمومی داشته است. همچنین پایین‌ترین معیار نسبی دسترسی75/18، فرصت تجمّع 228 و رتبه‎ی دسترسی 99/3 مربوط به خیابان جمهوری اسلامی است. در پایان نیز پیشنهادها و راهکارهایی برای استفاده و دسترسی آسان افراد و گروه‎های اجتماعی ارائه شده است.