تبیین عوامل مؤثّر بر توانمندسازی روستاییان در توسعه‎ی کارآفرینی(مطالعه‎ی موردی: بخش‌های زند و سامن شهرستان ملایر)

Abstract

کارآفرینی به‌عنوان ابزاری است در دست برنامه‌ریزان که جوامع را به‎سمت توسعه پیش ببرند. از آنجاکه همه‌ی جوامع یا همه‌ی افراد درون یک کشور، برای دستیابی به شرایط کارآفرینی موقعیّت مساوی ندارند، باید شرایط لازم را برای توسعه‎ی کارآفرینی در سرزمین، ایجاد کرد. منطقه‎ی مورد مطالعه در این پژوهش، بخش‌های زند و سامن شهرستان ملایر است. روستاییان این ناحیه، شرایط مطلوبی برای کارآفرینی ندارند. بنابراین، توانمندسازی رسالتی است که برای پرکردن این خلأ تعریف شده ‌است. در این پژوهش شرایطی که شایستگی لازم را در افراد برای تصمیم به ایجاد یا توسعه‎ی کسب‌و‌کار به‌وجود می‌آورد، در دو گروه فردی و محیطی با چهارده متغیّر تعریف شده‌اند. جامعه‌ی مورد مطالعه در این تحقیق کارآفرینان روستایی هستند که حدّاقل دارای سه سال سابقه‎ی فعّالیّت موفّق در کسب‌و‌کار کنونی بوده و کار آنان به‎نوعی با نوآوری آغاز شده و تداوم این روند در فعّالیّت آنان قابل مشاهده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از توزیع پرسشنامه در بین 53 نفر کارآفرین در دسترس در ناحیه استفاده شده‌است. برای فراهم‎کردن امکان مقایسه‎ی نتایج، همین تعداد از روستاییان ساکن در محدوده‎ی مورد مطالعه، به‌عنوان گروه کنترل مشارکت داده ‌شدند. داده‌‌پردازی و تحلیل داده‌ها باکمک نرم‌افزار SPSS صورت گرفت. روش مورد استفاده در هر دو گروه، تحلیل عاملی از طریق تحلیل مؤلّفه‌های اصلی بود. از بررسی مربوط به گروه کارآفرینان تعداد ده عامل مؤثّر بر افزایش توانمندی روستاییان برای توسعه‌ی کارآفرینی شناسایی شدند. این عوامل به‎ترتیب اولویت در تأثیر عبارت‎اند از: عامل پشتکار، عامل سازمانی، مالی و اقتصادی، آموزش و الگوی نقش، استقلال فردی، تجربه‎های قبلی، خلاّقیّت، احساس موفّقیّت و عامل مرکز کنترل درونی. درنتیجه می‌توان گفت وجود عوامل فردی و محیطی یاد‌شده در افزایش توانمندی روستاییان برای ایجاد و توسعه‎ی کسب‌و‌کار تأثیر دارد. عوامل مؤثّر از منظر گروه کنترل در این تحقیق عبارت‎اند از: عامل سازمانی، عامل منابع مالی و اقتصادی، عامل مهارت و دانش، عامل خانواده، عامل عزّت نفس، عامل مشارکت اجتماعی و عامل زیرساختی.