تبیین رابطۀ میان ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و ادراک خطر به‌منظور کاهش مخاطرات آتش‌سوزی (مورد مطالعه: ساختمان‌های بلند اداری شهر تهران)

Abstract

توجه به مسئلۀ فرار افراد در هنگام مخاطرات، از نکات مهم و اساسی در طراحی ساختمان‌های بلند است. فرار افراد که به امنیت آنها نیز مربوط می‌شود، ارتباط مستقیم با ویژگی‌های جمعیت‌شناختی (جنس، سن، اطلاع از وقوع آتش‌سوزی و آشنایی با علائم خروج) دارد. این تحقیق با هدف اصلی دستیابی به رابطۀ میان مؤلفه‌های جمعیت‌شناسی با ادراک خطر افراد گرفتارشده در حریق در ساختمان‌های بلند اداری به‌منظور کاهش مخاطرات ناشی از حریق و افزایش امنیت آنها انجام پذیرفت. روش تحقیق از نوع ترکیبی بود و ضریب تعیین (R²) آن از تحلیل نرم‌افزار SPSS 22، از طریق آزمون‌های تی مستقل و آنالیز واریانس به‌دست ‌آمد. دامنۀ تحقیق شامل هشت ساختمان بلند اداری در معرض حریق در بین سال‌های 1395-1390 در تهران با حجم نمونۀ 245 نفر از افرادی بود که در حریق گرفتار شده‌ یا از آن گریخته بودند. براساس نتایج این تحقیق، مؤلفه‌های جمعیت‌شناسی در ارتباط با مؤلفه‌های ادراک خطر افراد گرفتارشده در حریق دارای سطح معناداری بوده] 05/0[sig ≤ و قابل پیش‌بینی است. در نهایت مشخص شد که خانم‌ها، افراد 30-20 ساله و افرادی که علائم خروج را کاملاً می‌شناسند، بیشترین رابطه را با ادراک خطر دارند. همچنین در طبقۀ آتش و کل ساختمان بیشترین رابطه با ادراک خطر متعلق به افرادی بود که سروصدای راهرو سبب اطلاع آنها از آتش‌سوزی شد. آموزش افراد و شناساندن علائم خروج اعم از تابلوها و صدای آژیر به ساکنان ساختمان‌های بلند، سبب ارتقای ادراک خطر و امنیت جسمانی افراد و در نتیجه کاهش مخاطرات آتش‌سوزی می‌شود.