ارزیابی آزمایشگاهی تاثیر زبری کف بر ویژگی‌های سیلاب موج ناشی از شکست سد در مسیر‌های نا مستقیم

Abstract

اغلب سدهای مخزنی روی رودخانه‌های کوهستانی ساخته می-شود؛ لذا مطالعه قوس و زبری بستر روی مشخصات سیلاب ناشی از شکست سد ضرورت می-یابد. بدین منظور آزمایش‌هایی در فلومی با قوس 90 درجه در آزمایشگاه مدل‌های هیدرولیکی دانشکده علوم و مهندسی آب واقع در دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. سرعت موج در زاویه 45 درجه قوس بیشینه است. همچنین با کارگذاری زبری در طول قوس سرعت کاهش پیدا می‌کند. به طوریکه که در ارتفاع آب بالا دست 35 سانتی‌متر سرعت موج در زاویه 45 و 90 درجه نسبت به ابتدای قوس در بستر صاف 25 و 18 درصد افزایش و در بستر با زبری 16 میلی‌متر 18 و 8 درصد افزایش می‌یابد. ارتفاع موج در طول قوس به علت افت انرژی جریان کاهش می‌یابد. کارگذاری زبری باعث افزایش ارتفاع موج می‌شود. در آزمایشات با بستر صاف ارتفاع موج در زاویه 45 و 90 درجه نسبت به ابتدای قوس 19 و 38 درصد کاهش داشته است. درحالیکه در آزمایشات با اندازه متوسط زبری 20 میلی‌متر، ارتفاع موج در زاویه 45 و 90 درجه نسبت به ابتدای قوس 33 و 44 درصد کاهش داشته است.