معرفی روش جدید جداساز رسوب بندمانند در کاهش رسوبگذاری مخازن سدها

Abstract

در این مقاله روشی جدید برای کاهش مسأله رسوبگذاری مخازن معرفی می‏شود و کارایی آن بررسی می‌شود. این روش شامل سازه‏ای خودپالا با عملکرد دائمی است که شبیه بند کوتاه بوده و در عرض رودخانه منتهی به سد احداث می‏شود. سازه ارائه شده، با نام جداساز رسوب بندمانند، رسوبات معلق جریان آب رودخانه‏ها در بالادست مخازن سدها را توسط یک بازشدگی (دریچه) میانی جدا می‏کند و مانع ورود آن به مخزن می‏شود. در این تحقیق، با استفاده از آزمایش‌های آزمایشگاهی، عملکرد روش جداساز رسوب معرفی شده در سه دبی ورودی، سه ارتفاع نسبی بازشدگی میانی و سه نسبت دبی خروجی به ورودی1/0، 2/0 و 3/0 بررسی شد. نتایج نشان داد؛ 1) افزایش ارتفاع بازشدگی میانی موجب افزایش عملکرد مدل می‏شود، 2) با افزایش نسبت دبی خروجی به ورودی، عملکرد مدل افزایش می‏یابد، اما از غلظت جریان خروجی کاسته می‏شود. از این‏رو، بین سه نسبت دبی، نسبت دبی 2/0 نسبت دبی بهینه است، زیرا ضمن عملکرد مناسب، دارای اتلاف آب 20 درصد می‏باشد، 3) حداکثر کارایی روش معرفی شده حدود 40 درصد است و عملکرد متوسط روش برای نسبت دبی2/0 حدود 26 درصد است. بنابراین، روش جدید جداساز رسوب بندمانند در مقایسه با روش‏های رایج کاهش مسأله رسوبگذاری مخازن، مانند رهاسازی جریان گل‏آلود که دارای عملکرد غالب 20 درصد است، کارایی مؤثری دارد.