پژوهشی در ربع رشیدی

Abstract

مجموعه وقف ربع رشیدی مانند دانشگاه بزرگی است ، که در قرن هشتم ه.ق بدست رشیدالدین فضل الله همدانی وزیر فرزانه پادشاهان مغول(ایلخانیان) ساخته شد و با مدیریتی بی بدیل و کارآمد اداره می شد. ربع رشیدی شامل عملکردهای مختلف مذهبی ،عرفانی ،آموزشی،درمانی و اجتماعی بوده است؛ که برای هر عملکرد فضا و مکان مناسبی طراحی شده و حتی برای اقامت و پذیرائی کارگزاران و معلمین و متعلمین آن محلی معین تعیین شده بود. در این تحقیق بر اساس دقت در محتوای وقفنامه ربع رشیدی و با ساختن فرضیه های متعدد ؛ مکان و محل هر یک از عملکردها و فعالیتهای ربع رشیدی تعیین گردیده و سرانجام طرحی فرضی بر اساس داده های دقیق وقفنامه توسط نگارنده ترسیم شده و برای اولین بار به میان گذاشته می شود. طرح فرضی ربع رشیدی نشان می دهد که این مؤسسه علمی از نظر کالبدی دارای سازمانی منسجم و یکپارچه است و تمام عناصر خدماتی مجموعه در پیرامون هسته مذهبی و علمی آن تشکل یافته اند. این طرح تصویری از اندیشه بلند شهرسازی و معماری وزیر فرزانه رشیدالدین فضل الله همدانی می باشد.