اثر اسانس‌های مختلف گیاهی بر روی Pseudomonas syringae pv. lachrymans به عنوان آفت خیار

Abstract

خیار از گیاهانی است که مصرف خوراکی بالایی دارد، ولی سالانه، خسارت فراوانی بر اثر تهاجم بیمارگر عامل لکه زاویه‌ای در مزارع و گلخانه‌ها به آن وارد می‌شود. رایج‌ترین روش کنترل این آفت، استفاده از باکتری کش‌ها است که گاهی حین فراوری نیز حذف نشده و با محصول نهایی وارد بدن مصرف کننده می‌شود. در این پژوهش، به منظور یافتن روش‌های همگام با طبیعت و کم خطر در مدیریت این بیماری، از اسانس گیاهان دارویی استفاده شد. دوازده گیاه (بومادران، شوید، دارچین، زیره سبز، اکالیپتوس، میخک، رازیانه، نعناع فلفلی، نعناع، مرزه، آویشن و زنجبیل) متعلق به هفت خانواده گیاهی، جمع‌آوری گردید. اسانس‌ها پس از خشک و پودر نمودن گیاهان، با روش تقطیر با آب، تهیه شدند. در بررسی اثر بازدارندگی اسانس‌ها، از سوسپانسیون کشت 24 ساعته باکتری‌ها (با غلظت حدود cfu ml^-1 10⁹-10⁷) بر روی محیط کشت جامد نوترینت آگار استفاده گردید. در هر پتری، سه دیسک آغشته به یک اسانس معین و یک دیسک شاهد قرار داده شد. پس از طی دوره انکوباسیون، قطر هاله‌های بازداشته از رشد دراطراف دیسک‌ها اندازه‌گیری گردید. داده‌­های حاصل، در سه تکرار بر پایه طرح کاملا تصادفی، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. طبق نتایج، اسانس‌های مرزه، میخک و آویشن، از اثر بازدارندگی بیشتری نسبت به سایر موارد روی رشد باکتری<br /> <em>Pseudomonas syringae pv.lachrymans </em>در آزمایشگاه برخوردار بودند. در این راستا اسانس‌های اکالیپتوس، رازیانه و زنجبیل، دارای اثرات بازدارندگی کم بودند