بررسی نقش نظارتی هیأت مدیره در اجتناب مالیاتی شرکت‌های خانوادگی پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

Abstract

در این مطالعه ارتباط بین مالکیت خانوادگی و اجتناب مالیاتی با در نظر گرفتن نقش نظارت مؤثر هیأت مدیره انجام می شود. به همین منظور، از معیارهای نرخ مؤثر مالیاتی جهت اندازه گیری اجتناب از پرداخت مالیات استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری شامل 87 شرکت پذیرفته شده در بور<br /> هدف اصلی پژوهش حاضر آزمون ارتباط بین مالکیت خانوادگی و اجتناب مالیاتی شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران با در نظر گرفتن نقش تعدیل­کنندگی نظارت مؤثر هیأت مدیره است. به همین منظور، از معیارهای نرخ مؤثر مالیاتی جهت اندازه­گیری اجتناب از پرداخت مالیات استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیة شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران هستند و نمونه آماری شامل 87 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است که در طی سال­های 1386 تا 1393 مورد بررسی قرار گرفته است. از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل و تحلیل آماری رگرسیون خطی چند متغیره برای آزمون فرضیه­های پژوهش استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان­دهنده آن است که، میزان اجتناب مالیاتی در شرکت­های خانوادگی به نسبت کمتر از میزان اجتناب مالیاتی در سایر شرکت­ها است. همچنین بین درصد سهام متعلق به مدیرعامل در شرکت­های خانوادگی و نرخ موثر مالیاتی رابطة مثبت معناداری وجود دارد و متغیرهای نقش نظارتی هیأت مدیره باعث تعدیل این رابطه می­شود. از این رو در شرکت­های خانوادگی، استقلال هیأت مدیره و اندازة هیأت مدیره باعث تشدید و دوگانگی نقش مدیر عامل و رئیس هیأت مدیره باعث تضعیف رابطة بین درصد سهام متعلق به مدیر عامل و نرخ موثر مالیاتی می­شود.<br /> س اوراق بهادار تهران در سالهای 1386 تا 1393 است. از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل و تحلیل آماری رگرسیون خطی چند متغیره برای آزمون فرضیه های پژوهش استفاده می شود. نتایج نشان می دهند که میزان اجتناب مالیاتی در شرکتهای خانوادگی کمتر از میزان اجتناب مالیاتی در سایر شرکتها است و بین درصد سهام متعلق به مدیرعامل در شرکتهای خانوادگی و نرخ موثر مالیاتی رابطه مثبت معناداری وجود دارد. متغیرهای نقش نظارتی هیئت مدیره باعث تعدیل این رابطه میشود. بنابراین در شرکتهای خانوادگی، استقلال هیئت مدیره و اندازه هیئت مدیره باعث تشدید و دوگانگی نقش مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره باعث تضعیف رابطه بین درصد سهام متعلق به مدیر عامل و نرخ موثر مالیاتی میشود.