مروری بر کیمیای جابری، تولید آهن و فولاد در کتاب البرهان فی أسرار علم المیزان

Abstract

<em>کتاب البرهان فی أسرار علم المیزان</em> تألیف اَیدَمیر بن علی جِلدَکی حاوی شرح <em>کتاب الحدید</em> جابر بن حیان در واکنش‌ها و طبع آهن، علم الإکسیر و علم المیزان و همچنین شامل توصیف مهمی از تولید تجاری آهن و فولاد است. جلدکی ضمن اقرار به پیروی از جابر، کلام او را غیر برهانی می‌داند و می‌کوشد این نقص را جبران کند. او از کیمیاگرانی چون ابوالقاسم عراقی، ابن‌امیل تمیمی و آپولونیوس تیانی مجعول و ابن‌ارفع اندلسی نام می‌برد و با روش رازی در استنزال آهن مخالفت می‌ورزد و به تشریح سخن جابر در مورد ترازوی طبیعی برای اندازه‌گیری قدرت مغناطیسی می‌پردازد. او همچنین توصیفی از ساخت و عملکرد قطب‌نما ارایه می‌کند و سپس به توجیه طلسمات و خواص جادویی سنگ‌ها و گیاهان می‌پردازد.