باز هم جانورنامه

Abstract

کتاب <em>جانورنامه</em> نوشتهٔ محمدتقی انصاری کاشانی تا چندی پیش به عنوان تبیین نظریهٔ تکامل داروین معرفی می‌شده است. اخیراً آقای عرفان خسروی در مقاله‌ای تخصصی این باور را به‌درستی رد کرده ولی معتقد است که هیچ‌گونه برداشت تکامل زیستی از کتاب <em>جانورنامه</em> جایز نیست. در این مقاله مهم‌ترین منابع کتاب <em>جانورنامه</em> معرفی می‌شوند و ضمن بررسی محتوای این کتاب در پرتو کشف‌ها و نظریه‌‌های مطرح شده در تاریخ طبیعی و زیست ‌شناسی سده‌های ۱۸ و ۱۹ میلادی استدلال مى‌‌شود، که بر خلاف ادعای خسروی، <em>جانورنامه</em> در بخش بسیار مهم خود که به پیدایش جانداران و تاریخ زیست می‌پردازد، به روند تکاملی جانوران اشاره‌‌های متعدد دارد و می‌‌توان رابطۀ نزدیکی بین مبنای نظری <em>جانورنامه </em>و لامارکیسم دید و نوآوری‌های لامارک و پیروانش را نیز در <em>جانورنامه</em> به‌خوبى مشاهده کرد.