فناوری تصفیۀ آب در تاریخ علوم عربی/اسلامی

Abstract

مسلم است که آب آلوده حاوی باکتری‌ها و ویروس‌های خطرناک بسیاری است که موجب بیماری‌هایی نظیر حصبه، وبا، اسهال خونی، مننژیت، فلج اطفال و ... می‌شود. بیماری‌های مرتبط با آب یکی از مشکلات مهم سلامت در دنیای امروز هستند، بنا بر این روش تصفیه و گندزدایی آب و پیشرفت آن مورد توجه دولت‌‌ها و دانشمندان است. این توجه موجب شده است تا بسیاری از مردم گمان کنند که فناوری تصفیه و گندزدایی آب از فناوری‌های زمان حال است. شاید این تصور ناشی از این اعتقاد باشد که مردمان گذشته قادر به دیدن این موجودات بسیار ریز نبوده‌اند. در این تحقیق نشان می‌دهیم که متفکران باستانی حضور چنین چیزهایی را استنباط می‌کردند و روش‌هایی برای رهایی از آنها به‌کار می‌برده‌اند. برخی از این روش‌ها موفقیت‌آمیز بوده‌اند و می‌توانند به منزلۀ اساسی برای فناوری‌های جدید به حساب بیایند. آب آلوده مراحلی ر اطی می‌کند تا تبدیل به آب پاک و شفاف و قابل نوشیدن شود. در این تحقیق ما به خلاصه‌ای از این مراحل (رسوب‌زدایی-تصفیه-گندزدایی) اشاره می‌کنیم سپس به تاریخ توسعه این روش‌ها نزد تمدن‌های باستانی مختلف خواهیم پرداخت و سرانجام به‌کارگیری آنها را در تمدن اسلامی توضیح خواهیم داد.