قضیۀ اول مقالۀ دهم اصول اقلیدس و چالشهای پیرامون آن در بین دانشمندان اسلامی
(ندگان)پدیدآور
پورنجف, زهرانوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
قضیۀ اول مقالۀ دهم اصول اقلیدس، اساس «روش افنا» است. اقلیدس این قضیه را برای نسبت متغیر ثابت میکند. ابن هیثم (سدۀ 4 هجری) بنا بر ادعای خود در فی حل شکوک، پی برده بود که حکمی که اقلیدس مطرح میکند جزئی است و حکم کلی را برای نسبت ثابت برای اولین بار در این کتاب مطرح و اثبات کرده است. خواجه نصیر الدین طوسی (597-672ق) در تحریر اصول اقلیدس، همان نظر ابن هیثم را تکرار میکند. ابن صلاح همدانی (درگذشته در 548ق) رسالهای در نقد نظر ابن هیثم با عنوان قول فی إیضاح غلط أبی علی بن الهیثم فی الشکل الأول دارد که در آن سه ایراد به ابن هیثم وارد میکند. محمد باقر یزدی (زنده در 1047ق) در رسالۀ شرح المقالة العاشره در نقد نظر طوسی میگوید که با در نظر گرفتن حالت کلی که طوسی آورده است، برهان قضیۀ دوم مقالۀ دهم مختل میشود و قضیه را در دو حالت نسبت ثابت و متغیر، جداگانه بررسی میکند. در این مقاله سیر تاریخی پرداختن به این قضیه بررسی شده است.
کلید واژگان
اصول اقلیدسروش افنا
مقالۀ دهم اصول
شماره نشریه
1تاریخ نشر
2014-04-211393-02-01
ناشر
دانشگاه تهرانUniversity of Tehran
سازمان پدید آورنده
ندارمشاپا
1735-05732717-1965




