مکان‌یابی QTL‌های کنترل کننده اسیدهای چرب روغن کلزا (Brassica napus L.)

Abstract

کیفیت روغن کلزا (Brassica napus L.) توسط نسبت ترکیب اسید‌های چرب تعیین می‌گردد. در این مطالعه نشانگرهای مولکولی DNA شامل RAPD، ISSR و SSR برای تهیه نقشه مولکولی در جمعیت هاپلوئید مضاعف کلزا با 119 لاین مورد استفاده قرار گرفتند. تعداد 151 نشانگر در 21 گروه پیوستگی قرار گرفته و طول 1173 سانتی مورگان را پوشش دادند. تجزیه QTL براساس مکان‌یابی فاصله‌ای مرکب برای پنج اسید‌چرب اسید‌پالمیتیک، اسید‌استئاریک، اسید‌اولئیک، اسید‌لینولئیک و اسید‌لینولنیک، 13 عدد QTL را شناسایی کرد. سهQTL برای اسید‌پالمیتیک شناسایی گردید که در مجموع حدود 31 درصد از تنوع فنوتیپی را توجیه ‌کردند. برای اسید‌استئاریک نیز سهQTL شناسایی گردید که در مجموع حدود 30 درصد از تنوع فنوتیپی را توجیه کردند. دو QTL برای اسید‌اولئیک مکان‌یابی شد که یک QTL با توجیه 2/20 درصد از واریانس فنوتیپی به عنوان یک مکان بزرگ اثر شناسایی گردید. برای اسید‌لینولئیک نیز دو QTL شناسایی گردید که یک QTL در گروه پیوستگی اول با 5/48 درصد توجیه تنوع فنوتیپی به عنوان یک مکان بزرگ شناسایی شد. پنج QTL برای اسید‌لینولنیک شناسایی گردید که یک QTL با مکان QTL اسید‌لینولئیک و یک QTL با مکان اسید‌اولئیک یکسان بود. مکان QTL‌های شناسایی شده در این تحقیق می‌توانند در تعیین محل ژن‌ها‌ی مهم در ترکیب اسید‌های چرب مورد استفاده قرار گیرند. نشانگرهای مولکولی که با این صفات لینکاژ نزدیکی دارند می‌توانند در برنامه‌های به‌نژادی و از طریق روش گزینش به کمک نشانگر استفاده گردند.