بررسی تحمل ارقام سویا ((Glycine max L. به علفکش گلایفوسیت

Abstract

گلایفوسیت با نام عمومی رانداپ یکی از بهترین علفکش های عمومی جهت کنترل علفهای هرز است که امروزه توجه ویژه ای به آن شده‌است. تحمل سویا نسبت به این علفکش در حدی نیست که بتوان از آن جهت کنترل علفهای هرز مزارع سویا استفاده کرد و بایستی به نحوی تحمل به این علفکش افزایش یابد. با توجه به اینکه اولین قدم در هر پروژه اصلاحی بررسی میزان تنوع صفت مورد نظر در جامعه مورد مطالعه می باشد. لذا به منظور بررسی میزان تنوع، آزمایش های گلدانی و آبکشت در نظر گرفته شد. به منظور به حداقل رساندن خطای اجرا و افزایش دقت ابتدا دز مناسب علف‌کش جهت گزینش ارقام مشخص و سپس بررسی میزان تنوع صورت گرفت. آزمایش های جداگانه ای به منظور1) تعیین دز مناسب جهت گزینش ارقام سویا، بدین نحو که دو رقم L11 و Williams سویا انتخاب و مقادیر مختلف علفکش گلایفوسیت در آزمایش های گلدانی و هیدروپونیک برروی آنها اعمال گردید تا دز مناسب علفکش جهت گزینش ارقام سویا بدست آید و 2) بررسی میزان تنوع ارقام سویا نسبت به علفکش گلایفوسیت، بدین نحو که دزهای انتخابی از آزمایش 1 برروی ارقام سویا تحت شرایط آزمایش های گلدانی و آبکشت جهت بررسی میزان تنوع در تحمل به این علفکش و شناسایی متحمل ترین ارقام اعمال شد. نتایج آزمایش اول نشان داد که بهترین مقادیر علفکش جهت گزینش مناسب ارقام سویا در آزمایش گلدانی مقادیر300 و 400 میلی گرم در لیتر و در آزمایش آبکشت مقدار 3/0 میلی گرم در لیتر ماده موثره این علفکش می باشد. نتایج آزمایش دوم گویای آن بود که بین دو شیوه آزمایش گلدانی و آبکشت همبستگی برابر با 89/0‌ و بین پارامترهای اندازه گیری شده در هر آزمایش نیز همبستگی قابل توجهی وجود دارد. همچنین نتایج این آزمایش نشان می دهد که در هر دو شیوه گزینشی اختلاف معنی داری بین ارقام سویا از نظر درجه تحمل به علفکش گلایفوسیت وجود دارد. با این حال، این تنوع در حدی نیست که بتوان از آن طی گزینش‌های متوالی به ارقام با مقاومت قابل توجه دست یافت و به نظر می رسد جهت افزایش مقاومت بایستی به روشهای دیگر نظیر استفاده از تکنولوژی DNA نوترکیب و انتقال ژن مقاومت به گیاه مورد نظر متوسل شد.