اثرتنش خشکی و زمان‌بندی مصرف کود نیتروژنه بر انتقال مجدد نیتروژن، کیفیت نانوایی و الگوی نواری پروتئین‌های ذخیره‌ای دانه گندم

Abstract

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و زمان بندی مصرف کود نیتروژنه بــر برخی خصوصیات کیفی و نیز بررسی الگوی نواری پروتئینهای ذخیره‌ای دانه گندم نان (رقم مهدوی)، آزمایشی به صورت کرتهای‌خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 80-1379 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران واقع در شهرستان کرج انجام شد. رژیم رطوبتی خاک به عنوان فاکتور اصلی در دو سطح شاهد (C) و تنش خشکی(S) و زمان‌بندی مصرف کود نیتروژنه به عنوان فــاکـتـور فـرعی در سه سطح (1) شاهد (N0) ، (2) مصرف 120 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بـه صورت 20% زمان کاشت و 80% زمان گرده افشانی (N1) و (3) 40% زمان کاشت و 60% زمان گرده افشانی (N2) در نظر گرفته شدند. انتقال مجدد نیتروژن ساقه در شرایط تنش خشکی افزایش معنی داری نشان نداد. بیشترین میزان انتقال در تیمار کودیN1 مشاهده گردید. رژیم رطوبتی خاک و تیمار کودی بخوبی درصد پروتئین دانه و کیفیت نانوایی را تحت تاثیر قرار دادند. در بین تیمارهای کودی بیشترین درصد پروتئین و بالاترین کیفیت نانوایی مربوط به تیمار N2 بود. با کاربرد نیتروژن بیشتر در مرحله گرده افشانی، پروتئین دانه و کیفیت نانوایی در شرایط عدم تنش خشکی روند افزایشی داشتند، اما در شرایط تنش هیچگونه افزایشی مشاهده نگردید. بیشترین درصد پروتئین دانه و کیفیت نانوایی در تیمار SN2 مشاهده گردید اما پایین ترین کیفیت نانوایی مربوط به تیمار CN0 بود. همبستگی بین رسوب زلنی و درصد پروتئین دانه در شرایط شاهد و تنش خشکی، مثبت و معنی دار بود. در مرحله برداشت تعداد باندهای تشکیل شده در تیمارهای SN0 و CN0 با سایر تیمارها متفاوت بود و در این دو تیمار یک باند پلی پپتیدی بیشتر از دیگر تیمارها مشاهده گردید.