مقاومت کششی زیر شکن تیغه ارتعاشی در دو حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش و اثر آن بر خواص فیزیکی خاک

Abstract

زیر شکنها برای سست و لق کردن لایه های متراکم عمقی خاک استفاده می شوند ولی مقاومت کششی آنها زیاد است. اطلاعات کمی در مورد مقاومت کششی زیرشکنها و اثر آنها بر خواص فیزیکی خاک در ایران وجود دارد. بنابراین به منظور اندازه گیری مقاومت کششی زیر شکن تک شاخه تیغه ارتعاشی در دو حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش در یک خاک لوم لای و بررسی اثر آن بر خواص فیزیکی خاک؛ آزمایشهایی در ایستگاه عراقی محله؛ مرکز تحقیقات کشاوری گرگان که در َ23 °54 طول شرقی و َ57 °36 عرض شمالی واقع شده انجام گردید این تحقیق در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار (زیرشکن زنی در عمق های 30 و 40 سانتی متری بازیرشکن در دو حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش) و در چهار تکرار انجام گردید. مقاومت کششی؛ مقاومت ویژه و توان مالبندی زیرشکن؛ درصد لغزش چرخهای محرک؛ سرعت پیشروی و بازده کشش تراکتور؛ سطح بهم خورده خام؛ متوسط وزنی کلوخه ها؛ مقاومت خاک (شاخص مخروطی) نفوذ آب به خاک اندازه گیری و محاسبه گردید. ارتعاش بطور معنی داری مقاومت کششی؛ مقاومت کششی ویژه؛ مقاومت واحد زیرشک و لغزش چرخهای محرک تراکتور را کاهش و بازده کشش تراکتور را افزایش داد. ارتعاش تیغه زیرشکن موجب کاهش مقاومت کششی در حدود 33% گردید. میانگین عمق کار زیرشکن در تمام تیمارها بعلت افزایش زیاد جرم مخصوص ظاهری در عمق خاک؛ 35 سانتی متر بود. مقاومت کششی زیرشکن در دو حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش با عمق کار 35 سانتی متر و در رطوبت 17% وزنی به ترتیب 7-9 و 4-14 کیلو نیوتن بود. مقاومت واحد به ترتیب 277 و 422 نیوتن بر سانتی متر بود و مقادیر مقاومت کششی ویژه به ترتیب 2-8 و 5-12 نیوتن بر سانتی متر مربع بود. تفاوت معنی داری بین مساحت سطح بهم خورده خاک در حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش وجود نداشت و به ترتیب 1859-1912 سانتی متر مربع بود. ولی قطر متوسط وزنی کلوخه ها در حالت ارتعاشی بطور معنی داری کاهش یافت و از 7/10 سانتی متر در حالت بدون ارتعاش به 4-7 سانتی متر کاهش یافت. زیرشکن زنی بطور معنی داری میانگین مقاومت خاک در لایه 35-0 سانتی متری را از 7/1 به 3/1 مگاپاسکال کاهش داد؛ ولی تفاوت معنی داری بین حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش وجود نداشت. زمان نفوذ و سرعت نفوذ نهایی آب به خاک به ترتیب برای حالت ارتعاشی 405 دقیقه و 26 میلی متر بر ساعت و در وضعیت بدون ارتعاش 340 دقیقه و 49 میلی متر بر ساعت بود.