تجزیه و تحلیل همبستگی و علیت عملکرد دانه و صفات وابسته به آن در ذرت

Abstract

هدف از این مطالعه بررسی تجزیه علیت و تشریح روابط بین اجزای عملکرد با عملکرد بود. تجزیه همبستگی های فنوتیپی و ژنوتیپی صفات با استفاده از موارد ژنتیکی نسلهای والدی P2,P1 و نتایج BC1,F2,F1 و BC2 دواینبردلاین برگزیده MO17 و B73 نشان داد که صفت عملکرد دانه در بوته همبستگی معنی دار و مثبتی را با اغلب صفاتی که بعنوان اجزا عملرد شناخته می شوند بخصوص با وزن بلال؛ محیط و قطر بلال؛ وزن 300 دانه و تعداد دانه در دریف داشت. تجزیه علیت ضرایب همبستگی ژنوتیپی نشان داد که وزن 300 دانه و عمق دانه دارای بزرگترین اثر مثبت مستقیم و وزن بلال بزرگترین اثر مستقیم منفی را بر روی عملکرد دارد. علیرغم آنکه وزن بلال آثار غیرمستقیم منفی بسیار معنی داری را بر روی عملکرد دانه نشان داد ولی بواسطه اثر غیرمستقیم بزرگ و مثبت از طریق وزن 300 دانه و عمق دانه؛ میزان همبستگی آن با عملکرد مثبت و معنی دار گردید. تجزیه و تحلیل های فرعی علیت برای شناسایی آثار صفات بر دو جزء مهم عملکرد یعنی وزن 300 دانه و تعداد دانه در ردیف گویای آن بود که قطر بلال دارای بزرگترین اثر مستقیم بر روی تعداد دانه در ردیف است. با استفاده از تجزیه و تحلیل علیت متوالی بر مبنای صفاتی که از لحاظ زمانی تقریبا بصورت متوالی ظاهر می شوند مشخص گردید که وزن 300 دانه دارای بزرگترین اثر مستقیم معنی دار بر روی عملکرد دانه است هر چند که وزن بلال و تعداد دانه در ردیف نیز اثر غیرمستقمی از طریق وزن 300 دانه بر روی عملکرد دارند. مقایسه تجزیه علیت کلی ضرایب همبستگی و تجزیه علیت متوالی بیانگر تطابق نسبی این دو تجزیه و تحلیل در نشان دادن اثر اجزاء مهم در افزایش عملکرد دانه بود. بطور کلی از این بررسی مشخص شد که وزن 300 دانه؛ تعداد دانه در ردیف از عوامل تعیین کننده مهم عملکرد دانه در موادژنتیکی مورد بررسی بودند.