برآورد اثر ژنها و ترکیب پذیری مقاومت گیاه بالغ در تعدادی از کالتیوارهای گندم نسبت به نژاد 226E222A+ زنگ زنگ زرد به روش دی الل

Abstract

تعداد پنج رقم گندم (یکی حساس) در سال 1374 بصورت یک طرح دی الل یکطرفه تلاقی داده شد. در سال 1375 والدین و نتایج در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی؛ در مزرعه کشت گردید و اجزا مقاومت در آنها مورد ارزیابی قرا گرفت. نتایج تجزیه و اریانس بیانگر وجود تفاوتهای ژنتیکی بین تیمهارها بود در نتیجه وجود اثر افزایشی و غیرافزایشی ژنها در کنترل صفات مورد بررسی محرز گردید. در روش گریفینگ نسبت (SCA) MS (GCA) MS برای تمام صفات معنی دار بود که حاکی از اهمیت بیشتر و اریانس افزایشی نسبت به واریانس غیرافزایشی می باشد. بر اساس تجزیه و تحلیل به روش جینکزوهیمن برای صفات مورد مطالعه؛ احتمالاً مدل افزایشی- غالبیت مناسب می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده؛ غالبیت از نوع نسبی بود. مقدار قابلیت توارث عمومی و خصوصی بین %98-%62 برآورد گردید. ازقام M-73-3 و m-73-7 دارای مقاومت در مرحله گیاه بالغ بودند و در ضمن فراوانی ژنهای مغلوب در آنها بیشتر از فراوانی ژنهای غالب بود که بر اساس منابع می توان نتیجه گرفت که مقاومت در انها احتمالا از پایداری مطلوبی برخوردار است.