بررسی اثر تنش خشکی درمراحل مختلف رشد بربرخی ویژگیهای مرفولوژیکی واجزای عملکرد آفتابگردان (رقم رکورد)

Abstract

در این بررسی اثر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد آفتابگردان مورد مطالعه قرا ر گرفت. تیمارهای آزمایش شامل دو تیمار شاهد آبیاری کامل و دیم (به ترتیب T1وT2) ‘ تیمارهای شامل تنش شدید ومتوسط در مرحله رشد رویشی (به ترتیب T4و T6) ‘ تیمارهای شامل تنش شدید ومتوسط در مرحله رشد زایشی (به ترتیب T3و T5) تیمارهای با تنش در مرحله دانه بندی و گلدهی (به ترتیب T9و T10) آبیاری در طول مرحله رشد رویشی ونیز مرحله ظهور طبق (T8) و آبیاری فقط در ابتدای مراحل کاشت‘ گلدهی و دانه بندی (T7) بودند . نتایج حاصله نشان داد که د رمورد دو صفت قطر طبق و وزن هزار دانه‘ حساس ترین دوره رشد نسبت به خشکی مرحله گلدهی و گرده افشانی بود. در مورد ارتفاع گیاه دوره بحرانی تا پایان مرحله ظهور طبق است. زمان وقوع تنش تاثیر چندانی بر قطر ساقه ندارد. واین صفت بیشتر به کل میزان آب آبیاری واکنش نشان می دهد. تنش خشکی در مرحله گلدهی و گرده افشانی باعث افزایش درصد پوست دانه شد. همچنین نتایج نشان داد که مرحله حساس وتعیین کننده برای صفت درصد روغن دانه ‘ دوره دانه بندی می باشد . درمورد تعداد برگ ‘ چنانچه تنش خشکی تا زمان شروع گلدهی ادامه یابد؛ باعث کاهش تعداد آن می شود و البته این مسئله هیچگونه تاثیری در عملکرد دانه نداشته است. بروز تنش در مرحله گلدهی و گرده افشانی باعث کاهش شدید عملکرد دانه می شود. و این در حالی است که تنش در سایر مراحل واز جمله در طول رشد رویشی ‘ تاثیر معنی داری روی عملکرد دانه نگذاشت.نهایتا درمورد صفت عملکرد روغن‘ هردو مرحله گلدهی و گرده افشانی ودانه بندی اهمیت بسزایی دارند ولی اهمیت نسبی مرحله گلدهی وگرده افشانی بیشتر است.