اثر کمبود آب روی عملکرد دانه ذرت و تعیین نتایج تابع تولید آن

Abstract

به منظور بررسی واکنش ذرت دانه ای در برابر کمبود آب درخاک‘ در سال 1977 آزمایشی روی یک خاک شنی لومی درمنطقه اوکس ‘ایالت داکوتای شمالی آمریکا انجام شد. در این آزمایش 8 تیمار آبیاری درسه تکرار بکار رفت. در این تیمارها بطور کلی تنش های ملایم‘ متوسط و شدید در مراحل مختلف رویشی‘ زایشی و دانه بندی اعمال گردیدوعملکرد نهائی دانه اندازه گیری شد. به منظور محاسبه کمبود رطوبت ناحیه ریشه ‘ پارامترهای آب وهوایی و ضریب گیاهی ذرت در تمام فصل رشد مورد استفاده قرار گرفت. رابطه عملکرد نسبی وتبخیر وتعرق نسبی (تابع تولید) درمرحله 12 برگی تا دانه بندی و درکل فصل رشد بدست آمد. بطور خلاصه در این آزمایش نتایج زیر حاصل گردید: الف- 10 درصدکاهش تبخیر وتعرق واقعی در دوره کاشت تا 12 برگی فقط 6 درصد عملکرد نهائی را کاهش داد در حالیکه همین مقدار کاهش در تبخیر و تعرق واقعی درمرحله 12 برگی تا دانه بندی باعث 27 درصد کاهش درعملکرد نهائی شد. ب – کمبود رطوبت معادل 80 تا 90 درصد (تیمارT5) ‘ دردوره رویشی نسبت به مراحل دیگر پر بازده ترین (43/3 کیلوگرم برمتر مکعب آب) تیمار آبیاری بود. ج- با توجه به تابع تولید بدست آمده بازار یک درصد کاهش تبخیر وتعرق واقعی در دوره رویشی ‘ 6/1 درصد کاهش عملکرد مشاهده شد. در حالیکه همین مقدار کاهش در تبخیر و تعرق واقعی در دوره 12 برگی تا دانه بندی ‘ 3در صد کاهش عملکرد نهائی به دنبال داشت.