بررسی و تعیین میزان دگر گشنی در نخود

Abstract

در نباتات زراعی که از طریقه جنسی تولید مثل می نمایند سیستم با روری بین دو حد خود گشنی اجباری می توانندمتفاوت باشد. با در نظر گرفتن نسبت خودگشنی یا دگر شنی نباتات زراعی را بدو دسته خودگشن و دگر گشن تقسیم می کنند. درصد خودگشنی یا دگر گشنی در یک نبات ممکن است ا ز یک رقم با رقم دیگر و یا حتی برای یک رقم در شرایط محیطی مختلف باشد و تعیین این درصد از نظریه به نژادی گیاه حائز اهمیت است. دراین آزمایش برای بررسی امکان وهمچنین تعیین میزان دگر گشنی درنخود از صفت مشخصه رنگ گل استفاده شده است برای این منظور با استفاده از دو رقم نخود سفید که یکی دارای گلهای سفید ودیگری دارای گلهای بنفش می باشند آزمایشی بصورت زیر انجام گردیده است. پس از مخلوط نمودن بذر این دو رقم به نسبت های مختلف نمونه ای از هر مخلوط در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران کاشته شد و پس از علامت گذاری بوته های گل سفید وگل بنفش در هر قسمت فقط بذر بوته های گل سفید برداشت و بذر حاصل ازقطعات مختلف در سال بعد کاشت شد . در بوته های حاصل پس از شمارش تعدادکل بوته وتعداد بوته گل بنفش نتایج زیر بدست آمد: 1) نخو د گیاهی است با خودگشنی تقریبا کامل ومتوسط میزان دگر گشنی آن از 1% تجاوز نمی کند. 2) میزان دگر گشنی در قطعات مختلف متفاوت بوده است (صفر تا 16/1 درصد) و قسمتی از این تغییرات به تفاوت شرایط محیط آزمایش مربوط می گردد.