بررسی کنترل ژنتیکی شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک در 8 واریته گندم پائیزه به روش تجزیه و تحلیل تلاقیهای دی آلل

Abstract

به منظور تعیین کنترل ژنتیکی شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک در گندک پاییزه‘ از طرح تلاقیهای ده ‘ آلل با 8 والد استفاده شد. والدها و نتایج F1 به صورت طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در گلخانه مورد مقایسه قرار گرفتند. داده های حاصل به روشهای جینکز- هیمن وهالورومیراندا وهمچنین مدل 1 روش 4 گرفینگ تجزیه و تحلیل شد. تفاوت بین والدها و بین تلاقیها برای هر دو صفت معنی دار بود. نتایج مبین وجود هتروزیس برای هر دو صفت بود. بررسی میانگین مربعات قابلیتهای ترکیب پذیری عمومی (GCA) وخصوصی (SCA) وهمچنین وجود متوسط هتروزیس نشان داد که در کنترل ژنتیکی هر دو صفت سهم اثرات غیر افزایشی ژنها بیشتر از اثرات افزایشی می باشد. تحلیل گرافیکی شاخص برداشت فوق غالبیت واهمیت بیشتر غالبیت را در کنترل ژنتیکی این صفت نشان داد‘ ولی به خاطر انحراف از فرضیات مدل‘ به نظر می رسد که این فوق غالبیت از نوع کاذب باشد. برآوردهای وراثت پذیری عمومی وخصوصی شاخص برداشت (بترتیب 76 و 66%) بیانگر وراثت پذیری نسبتا بالای این صفت می باشند. نتایج حاصل مبین کارآیی نسبتا پایین عملکرد بیولوژیک ومطلوبیت شاخص برداشت برای استفاده در برنامه های انتخاب است. در این راستا بر پتانسیل نتایج حاصل ازتلاقی والدهای لردگان‘ چادگان ‘ نطنز ومغان 2 با دیگر والدها تاکید می گردد.