بررسی پاسخ برنج به کود پتاسیم در خاکهای شالیزاری شمال ایران

Abstract

در یک بررسی دو ساله در شرایط گلخانه پاسخ ارقام پر محصول آمل 3 وخزر به کود پتاسیم در خاکهای شالیزاری شمال ایران درشرایط متفاوت مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور 51 نمونه مرکب خاک (سال اول 25 نمونه‘ سال دوم 26 نمونه) ا زعمق 25-0 سانتی متری مزارعی که بطور تصادفی درسراسر منطقه انتخاب گردیدند‘ اندازه گیری شد. مقدار پتاسیم قابل تبادل با استات آمونیوم خاکها با میانگین برابر 4/133 میلی گرم درکیلوگرم خاک در دامنه 41 تا 280 میلی گرم در کیلوگرم خاک قرار داشت . بعلاوه مقدار این شکل از پتاسیم در 94 درصد خاکها زیر 200‘ در 41 درصد زیر 120 ودر 29 درصد آنها زیر 100 میلی گرم در کیلوگرم خاک بود‘ که مبین سطح نسبتا پایین پتاسیم بسهولت قابل استفاده در این خاکهاست. در این بررسی سطح بحرانی پتاسیم برای عصاره گیر استات آمونیوم یک نرمال به روش ترسیمی کیت- نلسون برابر با 135 میلی گرم در کیلو گرم خاک بدست آمد. بعلاوه‘ برآورد گردید که سطح پتاسیم قابل استخراج با استات آمونیوم د رقریب به یکصد هزار هکتار (55/0) از اراضی شالیزاری زیرکشت ارقام پر محصول در شمال زیر این سطح بحرانی قراردارد. این بررسی نشان داد که پاسخ هر دو رقم برنج به کود پتاسیم بسیار معنی دار (در سطح 1/0 درصد) می باشد. در رقم آمل 3 ‘ مصرف معادل 5/112 کیلوگرم در هکتار کلرور پتاسیم ‘ میانگین عملکرد ماده خشک اندام هوایی را 22 درصد ومیانگین عملکرد شلتوک را 7/22 درصد افزایش داد. در رقم خزر‘ تیمارکودی معادل 150 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم‘ میانگین عملکرد ماده خشک اندام هوایی و شلتوک را به ترتیب 2/16 و7/17 درصد افزایش و تیمار کودی معادل 350 کیلوگرم درهکتار از این کود‘ عمکرد همین اجزاء را به ترتیب 6/22 و 12/20 درصد افزایش داد. ولی عملکرد شلتوک در اثر تیمار کودی زیادتر تفاوت معنی داری (در سطح 5 درصد) با عملکرد شلتوک دراثر تیمار کودی کمتر نداشت. در این بررسی مشخص گردید که د رتیمار شاهد‘ سهم پتاسیم غیر تبادلی درکل پتاسیم جذب شده در اغلب خاکها زیا د می باشد که گویای وابستگی گیاه به پتاسیم غیر تبادلی درکل پتاسیم جذب شده دراغلب خاکها زیاد میباشد. که گویای وابستگی گیاه به پتاسیم غیر تبادلی در این خاکها می باشد. بعلاوه‘ نتایج نشان داد که در قریب به 70 درصد خاکها ‘ درصد پتاسیم درکاه تیمار شاهد هر دو رقم کمتر از حد بحرانی 1 در صد گزارش شده برای برنج می باشد.