اثرات تعادل کاتیون- آنیون جیره بر توان پرواری ‘ خصوصیات لاشه و استخوان گوساله های نر هلشتاین

Abstract

به منظور بررسی اثر سطوح متفاوت تعادل کاتیونی – آنیون جیره (DCAB) بر توان تولید‘ قابلیت هضم جیره های غذایی‘ خصوصیات فیزیکی وشیمیایی لاشه و استخوان‘ تعداد 24 رأس گوساله نر هلشتاین با وزن اولیه 28/56 ±03/217 کیلوگرم و به مدت 150 روز تحت آزمایش قرار گرفتند. در این آزمایش از طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار جیره‘ 6 گروه (بلوک) وزنی (در داخل هر گروه 4 گوساله با وزن مشابه قرارداشت ‘ وهر گوساله به یک جیره غذایی اختصاص داده شد) استفاده گردید. گوساله ها در طی آزمایش با چهار جیره غذایی حاوی سطوح 0‘150‘30و45 DCAB [میلی اکی والان –CI(Na++K+) در 100 گرم ماده خشک جیره] به صورت کاملا مخلوط (TMR) و بطور انفرادی تغذیه شدند. جیره های غذایی حاوی 70% مواد غیر علوفه ای (کنسانتره) و 30% مواد علوفه ای بودند و از نظر درصد اجزای تشکیل دهنده جیره و غلظت مواد مغذی به جز عناصر معدنی سدیم ‘ پتاسیم وکلر تقریبا مشابه بودند. برای تعیین قابلیت هضم جیره ها از روش استفاده از معرف اکسید کروم (Cr2O3)استفاده شد و در انتهای آزمایش پس از انجام آزمون ترقیق اوره‘ نسبت به ذبح گوساله ها‘ تجزیه لاشه‘ تفکیک بافتی وتعیین ترکیبات شیمیایی گوشت بدون استخوان ناحیه دنده های 9‘10‘11 وهمچنین دنده 12 و نیز تعیین خواص مکانیکی و شیمیایی استخوان اقدام گردید. داده های حاصله نشان داد که میانگین افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی گوساله های تغذیه شده با سطوح متفاوت DCAB تفاوت معنی داری را نشان می دهند(01/0>P) و گوساله های تغذیه شده با DCAB15 ‘ بالاترین افزایش وزن روزانه و بهترین ضریب تبدیل غذایی را (28/1 کیلوگرم و 78/5) دارا بودند . قابلیت هضم ظاهری ماده خشک جیره ها ‘ تحت تاثیر DCAB واقع نشد.اما از نظر عددی ‘ گوساله های تغذیه شده با DCAB 0 و15به ترتیب پایین ترین (87/63) و بالاترین (03/67) درصد قابلیت هضم را دارا بودند. PH خون در کل دوره با افزایش DCAB تمایل به افزایش داشت و در روز 90 آزمایش د رمحدوده 4/7-33/7 و در روز آخر دوره آزمایش درمحدوده 41/7-38/7 قرار داشت و غلظت عناصرمعدنی پلاسما به جز کلسیم تحت تأثیر DCAB قرار نگرفت . مقایسه درصد قطعات لاشه و تفکیک بافتی و ترکیبات شیمیایی ناحیه دنده های 9‘10و11 به جز وزن لاشه گرم ‘ وزن چربی داخلی نسبت به وزن دنده‘ سطح مقطع ماهیچه راسته‘ عمیق ترین و عریض ترین قسمت ماهیچه راسته اختلاف معنی دری را نشان ندادند. همچنین درصد مواد معدنی فسفر ‘ منیزیم ‘ سدیم و پتاسیم موجوددرخاکستر تحت تأثیر سطوح DCAB قرار نگرفت و فقط درصد کلسیم کاهش خطی را نسبت به افزایش DCAB نشان داد(05/0>P) مقایسه خصوصیات مکانیکی استخوان‘ کاهش خطی را برای ممان خمشی ونیرو وعکس العمل درجه دومی را برای تنش ومدول الاستیسیتی نشان داد. بطوریکه جیره یک دارای بالاترین ممان خمشی (9675 کیلوگرم در سانتی متر) ومقاومت (1935 کیلوگرم)‘ جیره دو دارای بالاترین تنش (2437 کیلوگرم برسانتی متر مربع) و جیره سه دارای مدول الاستیسیتی (53633 کیلوگرم بر سانتی متر مربع) بودند. همچنین نتایج ترقیق اوره همبستگی بالایی را باترکیبات شیمیایی مثلا چربی (89/0-) و برخی قطعات لاشه مثل چربی(67/0-) داشت و بنابراین ترقیق اوره می تواند برای تعیین ترکیبات بدن دام زنده بکار رود.