تجمع و تحرک مجد کربوهیدراتهای غیرساختاری ساقه در ایزولاینهای گندم بهاره تحت تنش کمبود آب

Abstract

بروز تنش خشکی در اواخرفصل زراعی ‘ که با مرحله پر شدن دانه ها همزمان است موجب افت عملکرد می شود. در مورد کارایی کربوهیدراتهای محلول تجمع یافته در میانگره های گندم(T.aestivum) و انتقال مجدد آنها به دانه ها در شرایط کمبود آب اطلاعات محدودی در دسترس می باشد.به منظور بررسی نحوه تجمع اینگونه کربوهیدراتها و انتقال بعدی آنها درراستای ثبات نسبی عملکرد د رمحیط کم آب‘ آزمایشی در شرایط آبیاری و تنش خشکی اعمال شده از حوالی گرده افشانی با استفاده ازسه لاین ایزوژن برای ارتفاع بوته ‘ rht rht (پابلند) ‘ Rht2 Rht2 (نیمه پا کوتاه) و Rht3 Rht3 (پاکوتاه) از گندم نانوایی "Maringa" طراحی گردید و به مرحله اجرا گذاشته شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در 4 تکرار پیاده شد. اولین و دومین میانگره زیر سنبل درهر سه لاین مورد مطالعه تا 14 روز بعد از گرده افشانی به عنوان یک "انبان" کربوهیدراتهای غیر ساختاری و به ویژه فروکتان را انباشته و تا زمان رسیدگی فیزیولوژیک دانه ‘ بخشی از آنها را تخلیه کردند. میزان این تخلیه به ویژه درلاین پا کوتاه و در شرایط تنش خشکی بیشتر بود و در چنین وضعیتی لاین پا کوتاه ‘ از عملکرد دانه بالاتری در سنبل اصلی برخوردار بوده و نسبت وزن کزل به کل سنبل آن نیز کمتر بود. دو لاین دیگر عموما در وضع مشابهی نسبت به یکدیگر قرار داشتند. به نظر می رسد که واریته های پاکوتاه در شرایط کمبود آب در انتقال مجدد کربوهیدراتهای محلول انباشته شده در دو میانگره فوقانی کاراتر از واریته های پابلند و نیمه پا کوتاه عمل نموده و عملکرد دانه ای خود را به طور نسبی حفظ بکنند.