بررسی تغییرات اجزای عملکرد ورگرسیون چندگانه بین برخی صفات در آفتابگردان در واکنش به تغییر الگوی کاشت

Abstract

اهمیت صفات کمی سبب گردیده که تحقیقات بسیاری در نحوه توارث آنها انجام گیرد. این بررسی ها در اصلاح هدف دار صفات کمی گیاهان بسیار ضروری است و بهمین جهت روشها و تئوری های پیشرفته در مورد نظام توارث صفات کمی به سرعت توسعه یافته اند. این بررسی نتایج تحقیقی است که در دو بخش و با دو هدف متفاوت انجام گرفته است . در بخش اول هدف بررسی تغییرات احتمالی اجزای عملکرد آفتابگردان در شرایط گوناگون رشد بوده است . بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کرتهای خرد شده در مزرعه چهارصد هکتاری موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج درسال 1373 انجام گردید. مواد آزمایشی عبارت بودند از هیبریدهای CMS 14x R-28 وCMS 24x R-43 وهیبرید مهر.برخی از صفات مورد بررسی که در روی 10 بوته اندازه گیری شده است عبارت بودنداز: ارتفاع گیاه،قطرساقه،قطرطبق،سطح برگ،درصد روغن و وزن 100 دانه. در این قسمت از بررسی مشخص گردید که تغییر تراکم بوته بر کلیه صفات مورد بررسی تأثیر می گذارد واثر آن بر قطر طبق،عملکرد هر طبق و عملکرد روغن در هکتار از بقیه شدیدتر است ودر مجموع هیبرید CMS 14x R-28 بیشترین عملکرد دانه در هکتار را داشته است . بخش دوم عبارت از تجزیه وتحلیل رگرسیون چندگانه بین برخی صفات آفتابگردان برای هیبریدهای مختلف در شرایط مختلف رشدبود. هدف از این بررسی،یافتن صفاتی بود که در شرایط مختلف رشد دارای حداکثر تأثیر بر روی عملکرد می باشند. صفات مورد بررسی عبارت بودنداز: ارتفاع گیاه،قطرطبق،قطرساقه وسطح سبزگیاه. این صفات در هیبریدها و تراکمهای مختلف سهم متفاوتی در تعیین عملکرد داشتند. مشخص گردید که در مجموع ،قطر طبق دارای بیشترین تأثیر بر روی عملکرد دانه آفتابگردان بوده است .