ترجیح میزبانی سوسک سر خرطومی حنایی خرما،Rhyncophorus ferrugineus Oliv. ‹روی ارقام مهم خرمای بلوچستان ایران در شرایط صحرایی›

Abstract

سرخرطومی حنایی خرما ‹Col.:curculionidae›. Rhyncophorus ferrugineusواز مهمترین آفات نخیلات در آسیا ،شمال آفریقا وآسپانیا بوده ودر حال حاضر یکی از آفات قرنطینه ای مهم ایران درشهرستان سراوان ‹استان سیستان وبلوچستان› به شمار می رود.در طی سال های 77-1376 مطالعات مختلفی در زمینه ترجیح میزبانی این آفت برروی 5 رقم خرما شامل مضافتی ،ربی، هلیله ،زردان وپیمازو وگیاه نخل وحشی Nannorhops ritchiana. Aitch در سراوان انجام شد.براساس اطلاعات حاصله از نقشه برداری نخلستان های آلوده منطقه ،بیشترین میزان آلودگی دربین درختان خرمامربوط به رقم مضافتی بود.همچنین حساس ترین گروه سنی درختان خرما به آفت،درختان 20-5 ساله بوده وعلاوه براین مقدار آلودگی با تراکم درختان خرما به طور معنی داری ارتباط مستقیم داشت. میزان جلب کنندگی مواد شیمیایی فرار کایرومونهای نخل وحشی به صورت معنی داری کمتر از ارقام مختلف خرما بوده در حلی که در مضافتی وپیمازو بیشتر از سایر ارقام بوده است.حداکثر وحداقل طول دوره زندگی آفتدر شرایط صحرایی به ترتیب در زردان ومضافتی بوده ودرنخل وحشی هیچ حشره ای کامل ظاهر نگردید باتوجه به گروه بندی بیماری های آزمایش نخل وحشی به عنوان گیاه مقاوم به آفت معرفی شده وارقام خرما به ترتیب افزایش حساسیت به آفت شامل زردان ،ربی، هلیله،پیمازو ومضافتی می باشند، به طوری که حساس ترین رقم به سرخرطومی حنایی خرما درختان رقم مضافتی می باشند.