ارائه مدل مناسب محاسبه نرخ بازگشت و سرریز سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه برای صنایع منتخب در ایران

Abstract

در این پژوهش نرخ بازگشت تحقیق و توسعه و سر ریز تحقیق و توسعه در 7 صنعت شیمیایی، فرآورده‌های نفتی، فلزات اساسی، رایانه و الکترونیک، مواد دارویی، خودرو، سیمان مبتنی بر داده‌های حاصله طی سالهای 1378-1385 به کمک ارائه یک مدل ریاضی بر مبنای تابع تولید کاب داگلاس، مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در صنایع مذکور، شدت R&D به عنوان یک متغیر توضیحی، دارای همبستگی بالایی با رشد بهره وری کل عوامل تولید (TFP) است. نرخ تخمینی مجموع بازگشت R&D و سرریز های آن حدود 13-23 درصد بدست آمده است، لذا نتایج نشان می دهد که مجموع نرخ بازگشت تحقیق و توسعه و سرریزهای R&D در ایران بسیار پایین تر از کشورهای توسعه یافته است، همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، اثر سرریز R&D بر رشد بهره‌وری در صنایع مذکور بسیار کمتر از اقتصادهای پیشرفته است. لذا برای سرعت بخشیدن به رشد اقتصاد کشور در کنار توجه به رشد مخارج R&D، تعمیق و گسترش اثرات سرریزهای R&D بین صنایع داخلی از جمله سیاست های مهمی است که می باید در اسناد بالا دستی و برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران بطور جدی مورد توجه قرار گیرد.