ارائه الگوی ذهنی ادراک ریسک سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران

Abstract

احساسات، حالات سرمایه­گذاران و سایر عوامل، بر ادراک اثر می­گذارند و به همین علت بر تصمیمات سرمایهگذاران نیز مؤثر می­باشند. ادراک ریسک سرمایه گذاران، قضاوت ذهنی سرمایه­گذاران از ریسک است که ممکن است بیشتر و یا کمتر از ریسک واقعی برآورد گردد. این ریسک ذهنییا ادراک شده تحت تأثیر عوامل غیر اقتصادی متعددی قرار گرفته و هر زمان این عوامل حضور پر رنگ­تری داشته باشند، ریسک ادراک شده فاصله بیشتری از ریسک واقعی خواهد داشت که منجر به اتخاذ تصمیمات متفاوت از سوی سرمایه گذاران می گردد. در این تحقیق تحت پارادایم پراگماتیسم در سطح خرد به بررسی عوامل موثر بر ادراک ریسک پرداخته شده است؛ که به دو روش قیاس و استقرا در مرحله کیفی ضمن اتخاذ استراتژی پدیدارنگاری، مصاحبه های نیمه ساختاریافته عمیق با خبرگان بازار سرمایه که به صورت هدفمند انتخاب شدند، صورت پذیرفت. اطمینان از روایی و پایایی در تحقیق کیفی از طریق اجرای الزامات ارائه شده در مفهوم قابلیت اعتماد در کنار تحلیل عاملی اکتشافی حاصل گردید. داده‌های حاصل از مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد تحلیل قرار گرفت که چهل و پنج مولفه در پنج مقوله شناسایی گردید و بر اساس آن پرسشنامه بخش کمی تحقیق طراحی شد.5 دسته مولفه موثر بر ادراک ریسک سرمایه گذاران: 1- عامل زمان، 2- عوامل (متغیرهای) جمعیت شناختی (فردی)، 3- عوامل رفتاری، 4- عوامل فرهنگی و 5- عوامل شخصیت می باشد؛ معیارهای روایی محتوایی و روایی سازه و همچنین آلفای کرونباخ نشان دهنده اعتبار بالای پرسشنامه بود. مدل معادلات ساختاری یا تحلیل چند متغیری با متغیرهای مکنون یک رویکرد آماری جامع برای آزمون فرضیه‏هایی درباره روابط بین متغیرهای مشاهده شده و متغیر‏های مکنون می‏باشد، که با استفاده از نرم Amos Graphics16 ، مشخص گردید، بجز عامل جمعیت شناختی بقیه عوامل در سطح اطمینان 95 درصد موثر بر ادراک ریسک بودند کهعوامل رفتاری و زمان به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر در الگوی ذهنی ادراک ریسک بر اساس فراگرد شکل گیری ادراک را دارا بوده است.