نقش مهندسی مفاهیم اخلاقی در کشف نظام اخلاقی اسلام

Abstract

بسیاری از آثاری که در حوزه اخلاق اسلامی نگاشته شده است ناظر به ارائه نظام اخلاقی نیست؛ برخی درصدد تبیین نظام اخلاقی اسلام برآمده و با همین عنوان آثاری نیز ارائه داده­اند اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود بیان کلیاتی مرتبط با نظام اخلاقی است و اثری از جزئیات و تفاصیل روابط درونی اضلاع یک نظام که لازمه قطعی آن می‌باشد به چشم نمی­خورد. گرچه عده‌ای سعی کرده‌اند با بیان مؤلفه­های نظام اخلاقی اسلام به حل این مشکل بپردازند؛ لیکن نقیصه­ای که در تبیین نظام اخلاقی اسلام به چشم می­خورد صرفاً با بیان کلیاتی از قبیل مؤلفه­ها برطرف نمی‌شود بلکه آن نیازمند کشف همه ابعاد ، زوایا و روابط درهم‌تنیده میان آن است. در این مقاله تلاش بر این است با بهره گیری از ابزارهای مهندسی محتوا نظیر اصطلاح نامه و هستان شناسی، راهکاری منطقی جهت کشف نظام اخلاقی اسلام ارائه شود.