اثربخشی مداخله شناختی رفتاری خانواده‌محور بر انطباق خانواده و شدت اختلال وسواس بی‌اختیاری کودکان

Abstract

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مداخله شناختی رفتاری متمرکز بر آموزش خانواده بر کاهش انطباق خانواده و شدت وسواس کودک بود. طرح پژوهش از نوع شبه‌تجربی همراه با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و گروه گواه بود. با استفاده از مقیاس اختلال وسواس بی‌اختیاری یل‌براون کودکان (اسکاهیل و دیگران، 1997)، 20 کودک مبتلا به اختلال وسواس بی‌اختیاری 8 تا 12 ساله به عنوان نمونه انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه آزمایش (10 نفر) و گواه(10 نفر) قرار گرفتند. سپس مقیاس انطباق خانواده (کالووکورسی و دیگران، 1999) و مقیاس اثر وسواس بر کودک (پیاسنتینی، برگمن، کلر و مک‌کراکان، 2003) اجرا شدند. سپس، کودکان و خانواده‎های آنها در گروه آزمایش تحت درمان 12 جلسه‌ای راهنمای عملی شناختی رفتاری متمرکز بر آموزش خانواده قرار گرفتند. در این بازه زمانی گروه گواه هیچ مداخله‌ای را دریافت نکرد. همه مقیاس‌ها به عنوان پس‌آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر مورد تحلیل قرار گدفتند. نتایج نشان داد که پس از این مداخله، انطباق خانواده، شدت وسواس و اختلال درعملکرد کودکان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه کاهش معنادار داشت. یافته‌های این پژوهش با روشن ساختن نقش انطباق خانواده در شدت وسواس کودکان، منجر به کاربرد بیشتر الگوی ترکیبی درمان‌شناختی رفتاری و آموزش خانواده در موقعیت‌های بالینی خواهد شد.