الگویی برای کنترل راهبردی در شرایط گسست محیطی

Abstract

تغییرات عمیق و ناگهانی محیط که از آن با عنوان "گسست محیطی" یاد می‌شود، از ویژگی‌های محیط است که می‌تواند دوام و بقاء سازمان‌ها را با چالشی جدی روبرو سازد. با توجه به آثار عمیق گسست‌های محیطی بر عملکرد و بقاء سازمان‌ها، ایجاد سیستمی برای کنترل راهبردی محیط و پایش تغییرات آن، از اهمیتی خاص برخوردار است. چنین سیستمی به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا با استفاده از ابزار و مکانیزم‌های مناسب به نحوی کارساز و فعال با دگرگونی‌های محیط رویارو شوند. تحقیق حاضر با هدف تبیین سیستم کنترل راهبردی مطلوب برای سازمان‌های ارائه خدمات مالی، در شرایط گسست محیطی به اجرا درآمده است. به این منظور ابتدا مفاهیم گسست محیط و کنترل راهبردی بررسی و سپس با استفاده از طرح تحقیق ترکیبی– اکتشافی (ترکیبی از روش‌های کمّی و کیفی) و با تکیه بر دیدگاه خبرگان، اجزاء سیستم کنترل راهبردی مطلوب در شرایط گسست محیطی و نحوه ارتباط این اجزاء شناسایی شد. جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، در مرحله کیفی از روش تحلیل محتوا و در مرحله کمّی از روش ISM بهره‌گیری شده است. بر پایه یافته‌های "تحلیل محتوای کیفی" در مجموع (15) مؤلفه به عنوان اجزاء سیستم کنترل راهبردی شناسایی و سپس بر پایه نتایج روش ISM، مؤلفه‌های مذکور از نظر شدت نفوذ بر یکدیگر در پنج سطح دسته‌بندی شدند.