ارزیابی و طبقه‌بندی قابلیت مکانیزاسیون لایه‌های زغال‌سنگ تحت شرایط زمین‌شناسی (مطالعه موردی: حوضه البرز شرقی و طبس)

Abstract

امروزه به‌ موازات استخراج مواد معدنی به‌ویژه زغال‌سنگ، اهدافی همچون دستیابی به بهره‌وری و نرخ تولید بالا، بهبود شرایط کاری و کاهش هزینه‌های معدنکاری دنبال می‌شود. یکی از مناسب‌ترین گزینه‏ها برای رسیدن به این اهداف، جایگزینی روش‌های استخراج سنتی با استخراج تمام‌مکانیزه‌ است. مکانیزه کردن فرآیند استخراج لایه‏های زغالی، برخلاف روش‏های سنتی امری زمان‌بر و نیازمند صرف هزینه‌های سرمایه‌گذاری بالا می‏باشد. لذا توجه به این امر حساسیت ویژه‏ای در تمامی مراحل طراحی و اجرا را موجب می‏شود. قابلیت مکانیزاسیون لایه‌های زغالی متأثر از عوامل عمده‌ای نظیر شیب، ضخامت، یکنواختی لایه، کیفیت سنگ سقف، کیفیت سنگ کف و دبی آب موجود در سینه‌کار است. در تحقیق حاضر سعی شده است یک سیستم طبقه بندی فازی چند فاکتوره با استفاده از تلفیق رویکرد فازی چند‌معیاره و روش FDAHP، جهت ارزیابی و شناسایی قابلیت مکانیزاسیون لایه‏های زغالی ارائه شود. بدین منظور قابلیت مکانیزاسیون 17 کارگاه استخراجی مربوط به لایه‌های زغالی در حوضه البرز شرقی و طبس مورد ارزیابی قرار گرفت. مطابق نتایج به‌دست‌آمده از سیستم طبقه‌بندی فازی ارائه‌شده، تنها دو لایه زغالی T پروده طبس، با رده کیفی خوب و لایه زغالی K11 معدن تخت، با رده کیفی متوسط شرایط اجرای استخراج مکانیزه را دارا بوده و سایر لایه‌ها رده کیفی مناسبی برای مکانیزاسیون به‌دست نیاوردند. در ادامه نتایج حاصل از بررسی‏ قابلیت مکانیزاسیون لایه‏های مورد مطالعه با شرایط اجرایی فعلی آن‏ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی‏ها نشان داد که با قابلیت اطمینان بالایی lمیتوان به ارزیابی قابلیت مکانیزاسیون لایه های زغالی با استفاده از سیستم طبقه بندی فازی چند فاکتوره پرداخت.