بررسی رفتار زمین‌شناسی مهندسی خاک‌های سطحی آلوده به هیدروکربن‌های نفتی در محدوده پالایشگاه تبریز

Abstract

نفوذ مواد نفتی در خاک علاوه بر اثرات زیست‌محیطی می­تواند باعث تغییر خصوصیات زمین­شناسی مهندسی خاک‌ها شود. در این پژوهش رفتار زمین­شناسی مهندسی خاک­های سطحی آلوده محدوده پالایشگاه نفت تبریز بررسی شده است. مواد نفتی آلوده‌کننده نمونه­های خاک مورد مطالعه از نوع هیدروکربن­های آلکانی جامد با بیش از 14 زنجیره­ اتم کربن (C₁₄) می‌باشند. بر اساس نتایج حاصل از آزمایش های دانه­بندی، نمونه­ها در رده خاک‌های SM و CL قرار می‌گیرند. نتایج آزمایش حدود آتربرگ در نمونه‌های CL نشان می­دهد که شاخص خمیری (PI) در نمونه خاک دارای آلودگی بیشتر، کمترین مقدار بوده و با کاهش غلظت آلودگی، افزایش می یابد و تمامی نمونه‌های آلوده SM رفتار غیرخمیری داشته‌اند. در آزمایش‌های تراکم استاندارد، نمونه­های با آلودگی بیشتر با درصد رطوبت بهینه کمتری به وزن واحد حجم خشک حداکثر رسیده­اند. همچنین نتایج آزمایش‌های نسبت باربری کالیفرنیا بیانگر کاهش مقدار CBR با افزایش میزان آلودگی بوده که این کاهش در نمونه­های CL به مراتب بیشتر از نمونه­های SM می­باشد. بر اساس داده­های حاصل از آزمایش­های برش مستقیم و تحکیم، با افزایش میزان آلودگی خاک، به ترتیب پارامترهای مقاومت برشی (چسبندگی و زاویه اصطکاک داخلی) کاهش و نشست تحکیمی افزایش یافته است.