ارزیابی کارایی مدل Aquacrop در شبیه سازی عملکرد گیاه سویا رقم ویلیامز در استان گلستان تحت تنش شوری ناشی از آب دریای خزر و سطوح مختلف آبیاری

Abstract

<strong>یکی از راه</strong><strong>‍</strong><strong>کارهای سازگاری با کاهش منابع آبی، استفاده از منابع آبی نامتعارف نظیر آب دریای خزر برای محصولات غالب استان نظیر سویا می</strong><strong>‍</strong><strong>باشد.</strong><strong> هدف از این پژوهش،</strong><strong> ارزیابی کارایی مدل</strong><strong>AquaCrop</strong><strong> در شبیه‌سازی عملکرد سویا و استفاده از نتایج حاصل از واسنجی مدل برای بهینه­سازی مصرف آب، تحت تنش‌های مختلف آبی و شوری است. به این منظور آزمایش</strong><strong>ی در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. سه سطح آبیاری شامل 75 درصد، 100 درصد و 125 درصد نیاز آبی و 3 سطح شوری شامل آبیاری با آب معمولی با شوری</strong><strong> </strong> <strong>6/0، آب با شوری</strong> <strong>5 (شوری حد آستانه قابل تحمل توسط سویا) و آب با شوری </strong> <strong>8 (بیش از حد آستانه) در کرت</strong><strong>‍</strong><strong>های با ابعاد 3×3 متر بود. به کمک داده</strong><strong>‍</strong><strong>های حاصل از سطح آبیاری کامل و بدون تنش شوری، مدل </strong><strong>AquaCrop</strong><strong>برای گیاه سویا واسنجی شد. ضریب تعیین</strong><strong> بین مقادیر</strong><strong> شبیه­سازی و اندازه</strong><strong>­</strong><strong>گیری­شده در شرایط مختلف شوری و تنش خشکی برای عملکرد دانه و عملکرد بیوماس به­ترتیب 969/0 و 957/0 و مقادیر </strong><strong> </strong><strong>ریشه میانگین مربعات خطا </strong><strong>به ترتیب 39/0 و 95/0 تن درهکتار محاسبه گردید که نشان‌دهنده دقت قابل قبول مدل است. هم­چنین</strong> <strong>مدل در شبیه‌سازی سطح آبیاری دقت بیشتری نسبت به تنش شوری در عملکرد دانه و عملکرد بیوماس داشت . در مجموع مدل پس از واسنجی شدن از دقت قابل قبولی در شبیه‌سازی برخوردار می­باشد</strong><strong> بر این اساس می­توان در</strong><strong>استان گلستان</strong><strong> شبیه‌سازی عملکرد سویا تحت تنش شوری ناشی از آب دریا و سطوح آبیاری از مدل </strong><strong>AquaCrop</strong><strong> استفاده کرد.</strong>