تاثیر روش‌های مختلف خاک‌ورزی و فاصله جویچه‌ها بر ویژگی‌های هیدرولیکی خاک در آبیاری جویچه‌ای

Abstract

<strong>به منظور بررسی اثر روش­های مختلف خاک‌ورزی بر ویژگی‌های هیدرولیکی آبیاری سطحی جویچه‌ای آزمایشی در شمال استان خوزستان در خاکی با بافت سیلتی رسی لوم و شرایط اقلیمی گرم و نیمه­خشک اجرا شد. چهار تیمار شامل دو تیمار خاک‌ورزی مرسوم</strong><strong> CT1 </strong><strong>و </strong><strong> CT2</strong><strong>(شخم با گاوآهن برگرداندار+ 2دیسک عمود برهم) و دو تیمار کم خاک‌ورزی </strong><strong>MT1</strong><strong> و </strong><strong>MT2</strong><strong> (اعمال دو دیسک عمود بر هم) با فواصل پشته‌های 6/0 و 75/0 متر در جویچه‌های به طول 50 متر و در سه تکرار به­صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. خصوصیات هیدرولیکی آبیاری سطحی (ضرایب معادله نفوذ، ضریب زبری، هیدروگراف دبی ورودی و خروجی) و بازده‌های آبیاری اندازه‌گیری، شبیه‌سازی (مدل </strong><strong>WinSRFR4.3.1</strong><strong>) و با استفاده از آزمون چند دامنه‌ای دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شیوه خاک‌ورزی و عرض‌جویچه تاثیر معنی‌داری بر ضرایب معادله نفوذ کوستیاکوف لوییس داشت. اثرات متقابل خاک‌ورزی و عرض‌جویچه روی ضرایب معادله نفوذ در سطح احتمال یک</strong><strong> درصد و روی توان معادله نفوذ درسطح احتمال پنج درصد تأثیر معنی­داری داشت. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که مدل</strong><strong> WinSRFR </strong><strong> توانایی قابل قبولی در شبیه‌سازی هیدروگراف دبی ورودی – خروجی و بازده‌های آبیاری را دارد. کمترین میزان خطا 54/0</strong><strong>=</strong><strong>RMSE</strong><strong> بین داده‌های مزرعه و شبیه‌سازی شده با در روش کم خاک‌ورزی مشاهده گردید. لذا پیشنهاد می‌شود که ضرایب معادله نفوذ و بازده‌های آبیاری در شرایط مختلف خاک‌ورزی و عرض ‌جویچه اصلاح گردند و مطابق با آن­ها طراحی لازم صورت گیرد.</strong>