ارزیابی و مقایسه شاخص های خشکسالی استان آذربایجان غربی با استفاده از شاخص SPI,CZI,PNI و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

Abstract

<strong>پا</strong><strong>یش خشکسالی یکی از فاکتور‏های مهم در مدیریت خشکسالی است. سیستم­های پایش نقش مهمی در تدوین طرح­های خشکسالی و مدیریت آن دارند. در این تحقیق از شاخص‏های </strong><strong>SPI</strong><strong>، </strong><strong>PNI</strong><strong>و </strong><strong> </strong><strong>CZI</strong><strong>برای بیان کمی خشکسالی استفاده گردید. داده‏های بارندگی شش ایستگاه منتخب در استان آذربایجان غربی در طول دوره آماری 1990 تا 2009 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین جهت بررسی روند خشکسالی و پهنه بندی مکانی سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان دهنده تطابق نسبتاً بالای شاخص‏های </strong><strong>SPI</strong><strong>و </strong><strong> </strong><strong>CZI</strong><strong>می باشد. به‏منظور بررسی کارایی نمایه‏های خشکسالی در استان آذربایجان غربی، ضریب تبیین بین زوج شاخص های خشکسالی (</strong><strong>SPI-CZI</strong><strong>، </strong><strong>SPI-PNI</strong><strong> و </strong><strong> </strong><strong>(</strong><strong>CZI</strong><strong>-</strong><strong>PNI</strong><strong>محاسبه گردید. نتایج نشان داد که در اکثر ایستگاه‏ها در سطح اطمینان</strong><strong>p<strong> </strong><strong>زوج نمایه ها از همبستگی بالایی نسبت به یکدیگر برخوردار هستند. این در حالی است که، در تحلیل فراوانی شاخص‏های خشکسالی، شاخص </strong><strong> </strong><strong>PNI</strong><strong>در سال‏های نرمال اتفاق افتاده و شاخص </strong><strong> </strong><strong>SPI</strong><strong>در ترسالی‏های ضعیف اتفاق افتاده در استان کارایی بیشتری داشته و در مورد خشکسالی‏های ضعیف تا متوسط هر سه شاخص نتایج و کارایی تقریبا یکسانی را نشان دادند.</strong></strong>