امکان سنجی مصرف آب‌های شور با تعیین تابع تولید شوری آب در کُنار گونه Ziziphus Spina-Christi

Abstract

<strong>مصرف آب شور با توجه به محدودیت شدید منابع آب غیرشور به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک، برای تداوم کشاورزی اجتناب‌ناپذیر است. این تحقیق در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار شوری آب آبیاری معادل 3/0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر و سه تکرار روی نهال‌های کُنار گونه </strong><strong>Ziziphus spina-christi</strong><strong> انجام شد. میزان شوری عصاره اشباع خاک، تعداد برگ، ماده تر و خشک ریشه، ماده تر و خشک اندام هوایی، نسبت اندام هوایی به ریشه و مقدار نسبی آب در اندام هوایی گیاه اندازه‌گیری شدند. شوری آب آبیاری در سطح احتمال یک درصد، اثر معنی‌دار بر شوری خاک و صفات ریشه و اندام هوایی گیاه داشت. نتایج نشان داد که با افزایش شوری آب آبیاری از 3 به 6 دسی زیمنس بر متر، ماده تر و خشک ریشه به‌ترتیب با 4/34 و 5/30 درصد کاهش معنی‌دار و ماده تر و خشک اندام هوایی به‌ترتیب معادل 7/9 و 6/3 درصد کاهش یافتند. تمام صفات ریشه و اندام هوایی گیاه هنگام رسیدن شوری آب آبیاری از 6 به 9 دسی زیمنس بر متر کاهش معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد داشتند. در شوری آب 9 دسی زیمنس بر متر، مقدار کاهش ماده تر و خشک ریشه به‌ترتیب 5/47 و 9/40 درصد و مقدار کاهش ماده تر و خشک اندام هوایی به‌ترتیب 5/31 و 6/19 درصد بود. توابع تولید شوری آب-</strong><strong>‌</strong><strong>ماده خشک اندام هوایی به‌صورت پنج معادله خطی، درجه دوم، درجه سوم، لگاریتمی و نمایی برآورد شدند. معادله درجه سوم با بیشترین ضریب تعیین تعدیل‌شده و کارایی مدل‌سازی و کمترین مقدار حداکثر خطا، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال‌شده و ضریب جرم باقی‌مانده دارای دقت برازش بیشتر از سایر معادله‌های بود.</strong>