مطالعه ی اثر شکل ذرات رسوب بستر آبراهه های باز بر ضریب اصطکاک

Abstract

<strong>محاسبات هیدرولیکی جریان در آبراهه­ها و دشت­های سیلابی نیازمند تخمین خصوصیات زبری است. برای توصیف مقاومت جریان یا زبری نسبی آبراهه­ها و دشت­های سیلابی از ضرایب زبری مانینگ (</strong><strong>)، شزی (</strong><strong>)، و دارسی ویسباخ (</strong><strong>) استفاده می­شود. تاکنون مطالعات زیادی در رابطه با تعیین مقدار ضریب اصطکاک (</strong><strong>) از طریق اندازه­ی ذرات انجام شده است اما در این بررسی</strong><strong>­</strong><strong>ها اثر شکل ذرات رسوبی مشخص نیست. در این تحقیق برای تعیین ضریب اصطکاک (</strong><strong>) از 11 نوع دانه­بندی رسوب شامل 4 نوع ذرات طبیعی نسبتاً گردگوشه، 4 نوع ذرات شکسته­ی تیزگوشه و 3 نوع ذرات مصنوعی کاملاً کروی استفاده شد. آزمایش­ها در فلومی به طول 10 متر، عرض 25 سانتیمتر و ارتفاع 50 سانتیمتر با شیب کف ثابت 0005/0 انجام شد. نتایج نشان می­دهند که در رسوبات با اندازه­های 11 میلیمتر اختلاف قابل توجهی بین ضریب اصطکاک (</strong><strong>) ذرات شکسته­ی تیزگوشه و ذرات طبیعی نسبتاً گردگوشه وجود دارد ولی در رسوبات با اندازه­­های 27 میلیمتر ضریب اصطکاک (</strong><strong>) ذرات طبیعی نسبتاً گردگوشه و ذرات مصنوعی کاملاً کروی تقریباً برابرند و ضریب اصطکاک (</strong><strong>)</strong><strong> ذرات شکسته­ی تیزگوشه کم­ترین اختلاف را با ذرات مذکور دارد.</strong><strong> در انتها نیز رابطه­ای برای تعیین ضریب اصطکاک (</strong><strong>) ارائه شده است.</strong>