تأثیر آبیاری با آب شور بر تبخیر و تعرق و کارآیی مصرف آب ذرت در مدیریت های مختلف زراعی

Abstract

<strong>به منظور بررسی اثر کاربرد روش­های مختلف مدیریت زراعی و آبیاری با آب شور بر تبخیر - تعرق و کارآیی مصرف آب ذرت آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی اجرا گردید. این پژوهش در مزرعه کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز از اواسط اسفندماه 1393 تا اواخر خردادماه 1394 انجام شد. مدیریت­های زراعی مختلف شامل بدون استفاده از بقایای گیاهی، استفاده از بقایای گیاهی در سطح خاک به عنوان خاک­پوش و اختلاط بقایای گیاهی با لایه سطحی خاک تا عمق 30 سانتی­متر و شوری آب آبیاری شامل شوری آب رودخانه کارون (2 دسی زیمنس بر متر)، شوری 5/4 و 7 دسی زیمنس بر متر بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تأثیر تنش شوری، مدیریت زراعی و اثر متقابل آنها بر تبخیر </strong><strong>–</strong><strong> تعرق، عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب معنی­دار شد. حداقل تبخیر </strong><strong>–</strong><strong> تعرق (5/387 میلی­متر) و کارآیی مصرف آب (68/0 کیلوگرم بر مترمکعب) در شوری 7 دسی زیمنس بر متر <br /> به­دست آمد. مدیریت استفاده از بقایا به صورت خاک­پوش بیشترین تأثیر را در کاهش تبخیر </strong><strong>–</strong><strong> تعرق، 9درصد و افزایش عملکرد، 10 درصد داشت و لذا بیشترین کارآیی مصرف آب، 10/1 کیلوگرم بر مترمکعب، نیز در این مدیریت به­دست آمد. بیشترین تأثیر ناشی از کاربرد بقایا به صورت خاک­پوش و اختلاط در افزایش عملکرد دانه، به ترتیب 19 و 9 درصد و کارآیی مصرف آب، به ترتیب 6/27 و 6/10 درصد نسبت به عدم استفاده از بقایا در شوری 5/4 دسی زیمنس بر متر مشاهده گردید. لذا استفاده از بقایای گیاهی خصوصا به صورت خاک­پوش را می­توان راهکاری مؤثر برای کاهش خسارت­های آبیاری با آب شور پیشنهاد نمود.</strong>