تحلیل زمانی تغییرات ارتفاع سطح ایستابی تحت تأثیر بارش و مصرف با استفاده از مدل رگرسیونی و معادله دیفرانسیلی

Abstract

<strong> به منظور بهره‌برداری بهتر از منابع آب موجود و کاهش بحران آب، پیش‌بینی تغییرات منابع آب با استفاده از روش‌های مختلف از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این تحقیق از داده‌های ماهانه‌ی ارتفاع سطح ایستابی، مصارف و بارش طی دوره‌ی آماری 1380 لغایت 1390 دشت عجب‌شیر و از دو روش برای پیش‌بینی ارتفاع سطح ایستابی استفاده شد. روش اول حل معادله‌ی دیفرانسیل جزئی برای گام‌های زمانی متوالی و روش دوم مدل رگرسیون پیشنهادی است. روش تفاضل‌های محدود برای حل عددی معادله‌ دیفرانسیلی استفاده شد، مقدار ضریب همبستگی و خطای به‌دست آمده از این روش بین مقادیر مشاهداتی و محاسباتی به ترتیب 9/0 و 41/0 به‌دست آمد. برای تعیین دوره زمانی تأثیر بارش و مصرف روی سطح ایستابی سفره، از نمودار همبستگی متقاطع استفاده شد. بر طبق این نمودار (نمودار همبستگی متقاطع) مشخص شد که بارندگی‌ها با تأخیر یک ماهه و مصارف با تأخیر دو ماهه بیشترین تأثیر را بر ارتفاع سطح ایستابی دارند. سپس رابطه‌ی عمومی بین این سه متغیر با لحاظ نمودن دوره زمانی تأثیر از طریق یک معادله‌ی رگرسیونی غیرخطی چندمتغیره با ضریب همبستگی 93/0 و خطای 35/0 به‌دست آمد. با توجه به معیارهای ارزیابی به‌دست آمده از دو روش، مدل رگرسیون غیرخطی چندمتغیره انتخاب شد.</strong>