بهینه‌‌سازی آب آبیاری کشت پاییزه چغندرقند بر اساس توابع تولید و هزینه در شمال استان خوزستان

Abstract

<strong>به­منظور بهینه‌سازی آب آبیاری چغندرقند پاییزه، آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد با بافت سیلتی کلی لوم در سال های 1389 و 1390 اجرا شد. تیمارهای آبیاری شامل سطوح مختلف آبیاری قطره‌ای نواری تیپ (تأمین 25، 50، 75، 100و125 درصد نیاز آبی با علامت به ترتیب </strong><strong>T₂₅</strong><strong>، </strong><strong>T₅₀</strong><strong>، </strong><strong>T₇₅</strong><strong>، </strong><strong>T₁₀₀</strong><strong> و </strong><strong>T₁₂₅</strong><strong>) و همچنین آبیاری جویچه‌ای بود. با استفاده از داده‌های حاصل تابع تولید، هزینه و شاخص‌‌های آستانه‌ای مبتنی بر عمق آب آبیاری محاسبه و مقایسه شدند. نتایج نشان داد</strong><strong> اگرچه</strong><strong>آبیاری کامل حاصل از آزمایش‌های مزرعه‌ای(تیمار </strong><strong>T₁₀₀</strong><strong>) و شاخص حداکثر تولید به ازای مقدار آب به کاررفته (</strong><strong>W_m</strong><strong>) منجر به بیشترین میزان عملکرد شد، نسبت به تیمارهای </strong><strong>T₇₅</strong><strong> و </strong><strong>T₅₀</strong><strong> اختلاف معنی‌دار نداشت.</strong> <strong>از طرفی</strong> <strong>مقدار شاخص عمق آب مصرفی در حالت محدودیت آب (</strong><strong>W_w</strong><strong>) به لحاظ مقدار آب مصرفی معادل تیمار </strong><strong>T₂₅</strong><strong> بود. علی رغم اینکه بیشترین درآمد خالص در واحد آب مصرفی از شاخص </strong><strong>W_w</strong><strong> به دست نیامد، باعث کاهش 43 درصدی مصرف آب و در نتیجه کاهش 21 درصدی عملکرد محصول </strong><strong>و موجب افزایش عیار چغندرقند و کاهش هزینه‌های آبیاری شد. در مجموع نتایج نشان داد که از لحاظ اقتصادی کم آبیاری چغندرقند در شرایط اقلیمی شمال استان خوزستان امکان پذیر است.</strong>