بررسی اثر شوری آب آبیاری و سوپر جاذب بر بعضی خصوصیات هیدرولیکی و فیزیکی خاک لوم شنی

Abstract

<strong> از آنجایی که بخش کشاورزی عمده‌ترین مصرف‌کننده‌ی منابع محدود آبی کشور است، به کارگیری روش‌هایی به منظور افزایش راندمان کاربرد آب در این بخش امری ضروری است. استفاده از پلیمرهای سوپر جاذب می‌تواند راهکاری مناسب برای صرفه‌جویی در مصرف آب در شرایط کنونی کشور باشد. از دیگر راهکارهای مقابله با بحران آب استفاده از آب‌های نامتعارف در کشاورزی می‌باشد که در این شرایط بررسی تغییرات خواص فیزیکی و شیمیایی خاک حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر کاربرد توأمان شوری آب آبیاری و سوپر جاذب و بر ظرفیت نگهداشت آب در خاک، تخلخل و هدایت هیدرولیکی اشباع در دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. مدل آماری طرح به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌ کامل تصادفی بود که در سه تکرار، سه تیمار شوری آب آبیاری، دو نوع سوپر جاذب ایرانی و فرانسوی هر کدام در سه سطح و به‌صورت دو آزمایش مستقل در زمستان 1392 و بهار 1393 اجرا شد. سطح استفاده از پلیمرها شامل سه سطح 0، 3 و 6 گرم پلیمر در هر کیلوگرم خاک (0، 3/0 و 6/0 درصد وزنی) و تیمارهای شوری آب آبیاری شامل 6/2، 4 و 6 دسی زیمنس بر متر بود. پس از دو ماه آبیاری تحت تیمارهای کیفیت آب، نمونه‌ برداری به منظور انجام آزمایش‌ها صورت گرفت. نتایج نشان داد افزایش سطح کاربرد سوپر جاذب موجب افزایش معنی‌دار </strong><strong>آب قابل استفاده گیاه</strong><strong> و تخلخل شد در حالی که هدایت هیدرولیکی کاهش یافت. همچنین افزایش شوری موجب کاهش تخلخل خاک، آب قابل استفاده گیاه و هدایت هیدرولیکی اشباع شد. پلیمر سوپر جاذب ایرانی و فرانسوی آب قابل استفاده را 45/1 و 96/1 برابر و تخلخل را </strong><strong>61/33 درصد و 75/40 درصد نسبت به نمونه بدون پلیمر افزایش داد.</strong>