بررسی تأثیرسازه‌های عرضی بر روی پهنه سیلاب با استفاده از مدل هیدرولیکیHEC-RAS در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS

Abstract

رودخانه­ها همواره در پیدایش، تکامل و توسعه تمدن‌ها و جوامع بشری نقش قابل توجهی داشته­اند. در طول مسیر یک رودخانه ارگان­های مختلف به منظورهای متفاوت سازه­های طولی و عرضی احداث می­نمایند که این نوع سازه­ها موجبات تغییرات ریخت‏شناسی و دینامیکی رودخانه را فراهم می‏آورند. در این تحقیق، اثر سازه­های عرضی احداث شده روی رودخانه باراجین واقع در استان قزوین بر روی پهنه سیلاب و نیز کاربری­های حاشیه این رودخانه مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور پس از تهیه نقشه­های توپوگرافی و نیز کاربری اراضی، پلان و پروفیل طولی و عرضی رودخانه مورد مطالعه استخراج گردید. در گام بعد هیدروگراف­های سیل با روش­های مختلف از جمله SCS در دوره بازگشت­های مختلف تعیین و دبی اوج سیلاب­ها برآورد گردید. در مرحله بعد با استفاده از نتایج عملیات نقشه­برداری اطلاعات هندسی رودخانه و سازه­های عرضی واقع بر آن جمع­آوری گردید. نرمافزار مورد استفادهدر این تحقیق ترکیب نرم­افزار HEC-RAS و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) بوده که از جمله نرم­افزارهای متداول در زمینه مهندسی رودخانه می­باشند. در این مرحله نقشه­های پهنه­بندی سیل در دوره بازگشت­های مختلف و برای حالت­های با اعمال سازه­ها و بدون اعمال سازه­ها تهیه گردید. سپس با نتایج به دست آمده مقایسه صورت پذیرفت. نتایج حاصل نشان دهنده دقت بالای ترکیب سامانه اطلاعات جغرافیایی و نرم­افزار هیدرولیکی HEC-RAS در استخراج پهنه سیلاب و مدل­سازی رودخانه می­باشد.