سرمایۀ اجتماعی کار و تولید، بهره‌وری و توسعۀ اقتصادی–اجتماعی

Abstract

موضوع سرمایۀ اجتماعی طی سال‌های اخیر وارد مباحث اقتصادی شده و در کنار سرمایه‌های فیزیکی و انسانی به آن توجه جدی شده است. همچنین مطالعات نشان می‌دهد سرمایۀ اجتماعی، نقشی بسیار مهم‌تر از سرمایۀ فیزیکی و انسانی در جوامع ایفا می‌کند و بدون آن، پیمودن راه‌های توسعۀ اجتماعی و اقتصادی، ناهموار و دشوار است. در این مطالعه به بررسی وضعیت سرمایۀ اجتماعی جامعۀ کار و تولید با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه در استان تهران پرداخته شده است. به‌منظور سنجش پایایی و روایی ابزار مطالعه، به­ترتیب از ضریب آلفای کرونباخ و دو نوع اعتبار صوری و سازه استفاده شد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد سرمایۀ اجتماعی شامل اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، هنجارهای اجتماعی، حمایت اجتماعی و روابط اجتماعی در بین افراد از میزان مطلوبی برخوردار نیست. در این بین وضعیت مشارکت اجتماعی بدتر از سایر مؤلفه‌هاست. همچنین نتایج بیانگر آن است که وضعیت اعتماد اجتماعی، مسئولیت‌پذیری افراد و رعایت هنجارها در کنار شرایط رفتاری و ساختاری مناسب از جمله عواملی هستند که موجب افزایش سرمایۀ اجتماعی در چنین محیط‌هایی می‌شوند. علاوه بر این، شبکه‌های اجتماعی و پیوندهای قوی در پیداکردن شغل و کاهش ریسک بیکاری مؤثر هستند.