بررسی تأثیر اعتیاد به فناوری‌های نوین ارتباطی (اینترنت و ماهواره) بر از هم‌گسیختگی خانوادگی در شهرکرد

Abstract

درحالی­که اغلب ازدواج­ها با عشق شروع می­شود و زوجین قصد دارند به یکدیگر احترام بگذارند، در طول زمان، مسائلی پدید می­آید که جدایی زوجین را در پی دارد یا زندگی مشترک، بدون احساس و عاطفه ادامه می­یابد. با توجه به تأثیر فناوری­های نوین ارتباطی عصر مدرن بر وقوع چنین پدیده­ای، پژوهش حاضر به بررسی نقش اعتیاد به آن فناوری­ها (اینترنت و ماهواره) بر از هم­گسیختگی خانوادگی (طلاق قانونی و عاطفی) شهروندان شهرکرد می­پردازد. مطالعة حاضر از نوع پیمایشی است و روایی مفاهیم موجود در پرسشنامه، از طریق ضریب آلفای کرونباخ تأیید شده است. جامعة آماری پژوهش، شامل تمامی خانواده­های ساکن در شهرکرد در سال 1392 است که با استفاده از فرمول نمونه­گیری کوکران، 236 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. به­منظور تبیین رابطة اعتیاد به فناوری‌های نوین ارتباطی با از هم­گسیختگی خانوادگی، علاوه بر اثرگذاری مستقیم، از متغیرهای واسط (تأثیرهای غیر مستقیم) نیز استفاده شده است. به این معنا که ابتدا تأثیر اعتیاد به فناوری‌های نوین ارتباطی بر هریک از متغیر‌های واسط و سپس تأثیر هریک از متغیرهای واسط بر از هم­گسیختگی خانوادگی سنجیده شده است. نتایج نشان می‌دهد که بین اعتیاد به فناوری‌های نوین ارتباطی و تمایل به ارتباط دوستی و جنسی خارج از چارچوب خانواده، گرایش به غرب، تضعیف ارزش­ها و کاهش دینداری، افزایش احساس بیگانگی اجتماعی و بی­هویتی در جامعه، رابطة مستقیم وجود دارد. از سوی دیگر، تأثیر هریک از متغیرهای فوق، بر از هم­گسیختگی خانوادگی نیز مستقیم و معنادار است و این بدان معناست که با افزایش هریک از متغیرهای واسط فوق، بر میزان از هم­گسیختگی خانوادگی افزوده می‌شود. همچنین در رگرسیون چندمتغیره به روش گام­به­گام، تأثیر استفاده از فناوری‌های نوین ارتباطی و نیز تمایل به ارتباط دوستی و جنسی خارج از چارچوب خانواده بر از هم‌گسیختگی خانوادگی معنادار است و این دو متغیر، حدود 68 درصد از تغییرهای مسئلة از هم­گسیختگی خانوادگی را تبیین می‌کنند (683/0R²=).